Οδεύοντας προς την εμβληματική επέτειο των 70 χρόνων από την έναρξή του (το 2025), το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου εντάσσει νέους χώρους στον καλλιτεχνικό του σχεδιασμό και με πνεύμα εξωστρέφειας προχωράει στη μετάκληση σπουδαίων δημιουργών, όπως ο παγκόσμιος αστέρας του θεάτρου Σάιμον Στόουν που θα παρουσιάσει τη Μήδεια για τρεις παραστάσεις, με το καστ του Internationaal Theater Amsterdam, ενός από τους ισχυρότερους θεατρικούς οργανισμούς στην Ευρώπη.
Ο Σάιμον Στόουν έχει μεταξύ άλλων σκηνοθετήσει την ταινία The Dig για το Netflix, ενώ έχει συνεργαστεί με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου κινηματογράφου (Τζέφρι Ρας, Ρέιφ Φάινς κά) και έχει σκηνοθετήσει παραστάσεις που έχουν παρουσιαστεί σε μεγάλα θέατρα και φεστιβάλ του κόσμου.
Καλλιτεχνικό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας, η Μήδεια του επιδραστικού σκηνοθέτη, συγγραφέα και ηθοποιού, έχει παρουσιαστεί στις σημαντικότερες σκηνές παγκοσμίως (Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Άμστερνταμ, Μαδρίτη κα), αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Μάλιστα στο BAM της Νέας Υόρκης ο θίασος αποτελούνταν από Αμερικανούς ηθοποιούς. Η Μήδεια έκανε πρεμιέρα το 2014 στην Ολλανδία με τον θίασο του Ίβο βαν Χόβε Toneelgropeamsterdam και με τη Marieke Heenbik στον πρωταγωνιστικό ρόλο, η οποία απέσπασε το βραβείο Theo d’Or. Στην Ελλάδα, παρότι γνωρίζουμε τον Στόουν ως συγγραφέα, θα είναι η πρώτη φορά που θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε παράσταση σε δική του σκηνοθεσία.
©Sanne Peper
Η Μήδεια στο σήμερα
«Γρήγορο, αιχμηρό, συγκλονιστικό. – Μην το χάσετε» – London Theatre
Ίσως δεν υπάρχει γυναικεία μορφή από το σύμπαν του αρχαίου δράματος που να συγκλονίζει περισσότερο από τη Μήδεια. Κάθε εποχή δίνει τη δική της ερμηνεία στην ιστορία της πριγκίπισσας που προδίδει την πατρίδα της και τους δικούς της από έρωτα για τον Ιάσονα. Του χαρίζει δύο παιδιά, αλλά μετά από λίγα χρόνια βλέπει μια νεότερη γυναίκα, κόρη βασιλιά κι εκείνη, να παίρνει τη θέση της. Η Μήδεια κάνει το ασύλληπτο: δεν σκοτώνει μόνο την επίδοξη νύφη, αλλά και τα δικά της παιδιά.
Κι αν η Μήδεια ζούσε σήμερα; Εμπνευσμένος από την ιστορία μιας γιατρού στο Κάνσας που σκότωσε τον άντρα της και δύο από τα τρία παιδιά τους στα μέσα της δεκαετίας του 1990 στον απόηχο ενός δύσκολου διαζυγίου, ο Στόουν προτείνει μια σύγχρονη ανάγνωση του ευριπίδειου δράματος, με φόντο τη μεσοαστική Αμερική του σήμερα. Ο πυρήνας του μύθου ζυμώνεται με νέα υλικά αλλά μένει αναλλοίωτος. Έχοντας μόλις πάρει εξιτήριο από μια ψυχιατρική κλινική, η Άννα ελπίζει σε μια συμφιλίωση με τον σύζυγό της, Λούκας, παρότι είχε προηγουμένως προσπαθήσει να τον δηλητηριάσει. Η επανένωση προβλέπεται ολέθρια, αφού το σπίτι τους μετατρέπεται σε πεδίο μάχης και εκτόνωσης ακραίων συναισθημάτων.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Κείμενο / Σκηνοθεσία Simon Stone
Βασισμένο στη Μήδεια του Ευριπίδη
Μετάφραση / Δραματουργία Peter Van Kraaij
Μετάφραση Vera Hoogstad
Σκηνογραφία Bob Cousins
Σχεδιασμός φωτισμού Bernie van Velzen
Σχεδιασμός ήχου Stefan Gregory
Κοστούμια An D‘Huys
Παίζουν Marieke Heebink, Alexander Elmecky, Bart Slegers, Eva Heijnen, Evgenia Brendes, Leon Voorberg, Mente Wijsman, Fedy Bakker
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΙΕΘΝΗ ΤΥΠΟ
«Μια παράσταση παγκόσμιας κλάσης. Μια λαμπρή διασκευή από έναν λαμπρό σκηνοθέτη, που τροφοδοτείται από λαμπρές ερμηνείες. Εξαιρετικά, βάναυσα τολμηρή». – The Stage
«Η σκηνοθεσία είναι βάναυση. Δεν αφήνει τους ερμηνευτές να κρυφτούν πουθενά. Δεν το χρειάζονται: αυτό το άψογο σύνολο έχει δημιουργήσει ένα ακατέργαστο αριστούργημα». – The Guardian
«Γρήγορο, αιχμηρό, συγκλονιστικό. – Μην το χάσετε». – London Theatre
«Τα παιδιά κερδίζουν την προσοχή. Ενσταλάζουν μια ελαφρότητα κι ένα χιούμορ που κάνουν πιο υποφερτή τη βία των ενηλίκων. Η ερμηνείες είναι απέριττες, εντυπωσιακά πυκνές. Αλλά εκείνο που αιχμαλωτίζει είναι η μονομαχία λόγου και σωμάτων των πρωταγωνιστών. Το μίσος εξάπτει ακόμα περισσότερο την αγάπη, το ερωτικό πάθος δυναμώνει το ορμέμφυτο του θανάτου. Είναι αποτρόπαια καθημερινό και φρικτά μυθικό». – Le Figaro
«…Αλλά αυτό που κυριαρχεί είναι εκείνη: η Μήδεια/Άννα, όπως την υποδύεται η Marieke Heebink. Αδύνατον να πάρω τα μάτια μου από πάνω της. (…) Επειδή ενσαρκώνει φυσικά και αβίαστα την απεγνωσμένη ορμή μιας γυναίκας στην άκρη της αβύσσου». – Le Monde
Τι λέει ο Σάιμον Στόουν για τη δική του Μήδεια
Η ιστορία της Μήδειας είναι διαχρονική. Όταν ένα ζευγάρι χωρίζει, η επιθυμία του ενός συντρόφου να πληγώσει τον άλλο μπορεί να είναι τόσο βαθιά ώστε να φτάσουν στο σημείο να καταστρέψουν ό,τι αγαπούν περισσότερο. Η Μήδεια είναι μια γυναίκα που σκοτώνει τα παιδιά της. Τι θα μπορούσε να οδηγήσει μια γυναίκα σε μια τέτοια πράξη; Είναι άραγε η συνειδητοποίηση ότι δεν σημαίνει πια τίποτα για τον αγαπημένο της; Ότι την έχει αντικαταστήσει με μια νεότερη εκδοχή της; Η Μήδεια ήταν κάποτε η μούσα του Ιάσονα, η γυναίκα που τον σαγήνευσε και τον μάγεψε. Τώρα πια δεν έχει θέση στα σχέδια και τις φιλοδοξίες του. Την απορρίπτει, ακυρώνει τον ίδιο τον σκοπό της ζωής της. Την εξωθεί στα άκρα. Η απόγνωση και το κακό την κυριεύουν. Δεν εγκαταλείπει τα παιδιά της, κάνει κάτι ακόμα πιο δραστικό: τα σκοτώνει.
Ποιος είναι ο Σάιμον Στόουν
Ο Αυστραλός ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας Σάιμον Στόουν (γεν. 1984) είναι ένας από τους πιο καταξιωμένους και περιζήτητους θεατρικούς δημιουργούς διεθνώς.
Μανιώδης αναγνώστης της μυθολογίας και των κλασικών, προσεγγίζει τα έργα που επιλέγει με υλικά σύγχρονα, καθημερινά, για να δώσει μια επικαιροποιημένη, πιο οικεία μορφή στο αρχικό περιεχόμενο. Εκκινώντας από τους δραματικούς χαρακτήρες, εργάζεται με βάση τον αυτοσχεδιασμό δημιουργώντας μαζί με τους ηθοποιούς μια δική του εκδοχή, που αναδεικνύει εκ νέου τη λάμψη του πρωτοτύπου. Ο δημιουργός επανέρχεται αδιάλειπτα στους κλασικούς και στη μυθολογία γιατί πιστεύει ότι θέτουν όλα τα θεμελιώδη ερωτήματα για την ανθρώπινη κατάσταση. «Δεν μπορείς να κάνεις θέατρο με βάση τον φόβο ή τους συμβιβασμούς. Χωρίς πολεμική δεν υπάρχει τέχνη». Γεννημένος στη Βασιλεία και με σπουδές στο Κέμπριτζ, ο Στόουν επέστρεψε στην Αυστραλία το 2007 για να ιδρύσει τον θίασο The Hayloft Project. Η πρώτη παραγωγή του, Το ξύπνημα της άνοιξης του Frank Wedekind στο Belvoir του Σίδνεϊ, έγινε τεράστια επιτυχία και ο Στόουν έγινε γρήγορα γνωστός ως εμπνευσμένος σκηνοθέτης με μια δική του θεατρική γλώσσα. Ακολούθησαν, μεταξύ άλλων, ο Πλατόνοφ του Τσέχοφ (2007) και ο Θυέστης του Σενέκα (2010).
Simon Stone ©Jan Versweyveld
Έκτοτε η φήμη του εκτοξεύτηκε και η άνοδός του ήταν ιλιγγιώδης. Η ανάγνωσή του πάνω στην Αγριόπαπια του Ίψεν έγινε δεκτή με ενθουσιασμό στο Holland Festival το 2013. Στην πρώτη του σκηνοθεσία στη Γερμανία (Theater Oberhausen), το 2014 ο Στόουν ξαναδούλεψε την Ορέστεια του Αισχύλου, μετατρέποντάς την σε ένα συναισθηματικό, σύγχρονο οικογενειακό δράμα. Οι Γερμανοί κριτικοί ήταν ομόφωνοι στους επαίνους τους: «Η αναδιήγηση των κλασικών αγγίζει έναν εντελώς νέο ριζοσπαστισμό. Ο Στόουν ξαναγράφει τα έργα για την εποχή μας». Την ίδια χρονιά ο Θυέστης του περιόδευσε σε μεγάλα θέατρα και φεστιβάλ (Theater der Welt, Holland Festival, Théâtre des Amandiers). Το 2016 έκανε το ντεμπούτο του στη Μ. Βρετανία, στο περίφημο Young Vic του Λονδίνου, με τη δική του εκδοχή της Γέρμας του Λόρκα. Αεικίνητος και πολυπράγμων, δουλεύει και στον κινηματογράφο και στην όπερα: Η ταινία του The Daughter (βασισμένη στην Αγριόπαπια του Ίψεν, με πρωταγωνιστή τον Τζέφρι Ρας) κυκλοφόρησε το 2016, ενώ την ίδια χρονιά σκηνοθέτησε στην Όπερα της Βασιλείας. Το 2021 συνεργάστηκε με το Netflix για τη νέα του ταινία The Dig (Η ανασκαφή, με πρωταγωνιστές τον Ρέιφ Φάινς και την Κάρι Μάλιγκαν), και το 2022 συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης σκηνοθετώντας Λουτσία ντι Λαμερμούρ.
INFO
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2024
Internationaal Theater of Amsterdam – Simon Stone
Μήδεια
Βασισμένο στον Ευριπίδη
9-11 Ιουλίου 2024 στις 21:00
Αγορά εισιτηρίων: aefestival.gr, more.com
ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΕΚΔΟΤΗΡΙΑ Πλατεία Συντάγματος (This is Athens info point Δήμου Αθηναίων) Δε-Πα 10:00-18:00
ΘΕΑΤΡΟ ΠΑΛΛΑΣ
ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
Δε-Πα 10:00-18:00 +30 2118008181
ΑΜΕΑ: +30 2104834913| Δε-Πα 10:00-17:00
Πληροφορίες εισιτηρίων: http://aefestival.gr/plirofories–eisitirion