ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ ΣΤΑ SOCIAL MEDIA
Ένα μέλος της φυλής αυτοχθόνων Xakriabá στη Βραζιλία κρατά μια φωτογραφική μηχανή και την προτάσσει ως άλλο βέλος, ενώ ένα ζευγάρι φωτογραφίζεται στην παραλία της Κοπακαμπάνα φορώντας στολές αστροναυτών, σε ένα σκωπτικό σχολιασμό της ανάγκης και της επιταγής να κυκλοφορούν ασφαλείς στην πόλη τους την περίοδο της πανδημίας. Παραμορφωμένα πορτρέτα πολιτικών ηγετών και άδεια κοινοβουλευτικά έδρανα συνυπάρχουν με φωτογραφίες από οικογένειες Ρομά, την παραδοξότητα της αμερικανικής κοινωνίας και τις επιπτώσεις του Brexit στην καθημερινότητα των απλών πολιτών. Γκροτέσκ φωτογραφίες από το αδυσώπητο κυνήγι για τον μυθικό πλούτο και την επίδειξή του «συνομιλούν» με ιστορικές φωτογραφίες από τα οδοφράγματα του Μάη του ’68 στο Παρίσι, σκηνές διαμαρτυρίας και διαδηλώσεις από την Ουγγαρία, την Αθήνα, την Ινδία, την Αυστρία και το Ρίο Ντε Τζανέιρο και στιγμιότυπα που καταγράφουν τη ραγδαία άνοδο λαϊκιστικών κομμάτων και ακροδεξιών κινημάτων διεθνώς. Και τέλος, σε ποιο βαθμό μια σημαία παραμένει σύμβολο αν αυτή χάσει την εικονιστική της αποτύπωση;
Christina Alaniz, soon to be Mrs. Torres, and her parents take Cinderella’s glass coach to the ceremony, the grand method of transportation Christina chose as part of her Disney’s Fairy Tale Wedding package. Disney was a big part of their family vacations when Christina was growing up, but when they fell into a financial slump; they were unable to visit for several years. This time, Christina, who is financially independent, brought her parents, which was very special for her to give them that gift. ©️Lauren Greenfield.
Όλα τα παραπάνω είναι κάποιες από τις φωτογραφικές ιστορίες που αποτυπώνονται στην κεντρική έκθεση της Thessaloniki PhotoBiennale 2023 του MOMus με τίτλο «Το φάντασμα του λαού», υπό την επιμέλεια του ιστορικού της τέχνης και θεωρητικού της φωτογραφίας Julian Stallabrass και τη συμμετοχή 25 φωτογράφων και καλλιτεχνών. Η έκθεση, που θα παρουσιαστεί στους χώρους του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και του MOMus-Πειραματικού Κέντρου Τεχνών στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, από τις 20 Οκτωβρίου 2023 έως τις 11 Φεβρουαρίου 2024, διερευνά τις πολλές διαφορετικές πτυχές του λαϊκισμού μέσα από τη φωτογραφία και το βίντεο και αποτελεί τη διεθνή, πρωτότυπη παραγωγή της φετινής διοργάνωσης, με έργα καλλιτεχνών από χώρες όπως η Βραζιλία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ινδία, η Ιταλία, οι Φιλιππίνες, η Πολωνία, η Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ.
Καθώς το φάντασμα του λαϊκισμού στοιχειώνει τον πλανήτη, πολλοί καλλιτέχνες έχουν εξερευνήσει τις πολυάριθμες διαστάσεις του φαινομένου του λαϊκισμού: πώς και εάν θα πρέπει να αναπαρίστανται ο «λαός» (εάν θεωρήσουμε ότι υφίσταται ως έννοια), η δημοκρατική εξουσία, η φύση των χαρισματικών ηγετών, η λαϊκή διαμαρτυρία και εξέγερση. Το φωτογραφικό μέσο, που από τη γέννησή του υπήρξε στενά συνυφασμένο με την πολιτική και τη μαζική συμμετοχή, εύλογα βρέθηκε στο επίκεντρο αυτής της καλλιτεχνικής διερεύνησης, που έχει πάρει πολλές διαφορετικές μορφές – τεκμηριωτική, επιτελεστική, σατιρική, εννοιολογική.
©️MacDonaldStrand
Οι καλλιτέχνες που παρουσιάζονται στην κεντρική έκθεση της Thessaloniki PhtoΒiennale 2023 «Το φάντασμα του λαού» προσεγγίζουν τα παραπάνω ζητήματα με εμφανώς διαφορετικούς, ενίοτε επικαλυπτόμενους, τρόπους: ορισμένοι καταγράφουν τους λαϊκιστές ηγέτες και τους οπαδούς τους και όσους, αντίθετα, αναδεικνύονται εχθροί για τα λαϊκά ή λαϊκιστικά κινήματα· ορισμένοι εισφέρουν σατιρικές απόψεις της γελοιότητας που εμφανίζουν οι απολυταρχικοί ηγέτες και το πολιτικό παραλήρημα που γεννούν· άλλοι κάνουν επιτελέσεις λαϊκισμού ή ακτιβιστικό έργο αλληλεγγύης σε κινήματα διαμαρτυρίας· άλλοι πάλι κάνουν εννοιακά έργα για τον λαϊκισμό, και τη βαθιά οικονομική κρίση από την οποία απέκτησε δύναμη.
Nato Avenue, in the western suburbs of Αthens, crosses the most degraded part of the city. The area is a puzzle of urban sprawl; factories, refineries, shipyards a military airport and the largest rubbish dump in the country. Right below this dump, gypsy immigrants from North Albania have come and settled. They have built a settlement that grew bigger as more Albanian gypsies kept coming. They make their living in the rubbish dump. The work is divided; men collect recyclable material, paper, plastic and steel, while women gather clothes, carpets or anything thrown away by super markets and food companies. It is fenced and guarded. Police have destroyed the settlement every now and then and are on constant patrol making access to the dump almost impossible.” ©️ Δημήτρης Μιχαλάκης
Η έκθεση συγκροτείται σε τέσσερις κύριες, αλληλένδετες ενότητες. Οι δυο πρώτες παρουσιάζονται στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α’, λιμάνι Θεσσαλονίκης): από αυτές η πρώτη αφορά την αμφισβητούμενη αναπαράσταση της κυρίαρχης πολιτικής, ειδικά όταν βρίσκεται σε κρίση. Η δεύτερη εστιάζεται στους λαϊκιστές ηγέτες και τους οπαδούς τους. Στις δυο ενότητες που παρουσιάζονται στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1, λιμάνι Θεσσαλονίκης), η πρώτη αφορά όσους αποκλείονται από την κατηγορία του «λαού» και το πώς φρουρούνται τα όρια αυτής της κατηγορίας και η δεύτερη επικεντρώνεται στη λαϊκιστική διαμαρτυρία και από τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος.
President Donald Trump hands over his pen after signing his first executive order, Friday, Jan. 20, 2017, in the Oval Office of the White House in Washington. (AP Photo/Evan Vucci) ©️ Craig Ames
Καλλιτέχνες / Φωτογράφοι: Bani Abidi, Craig Ames, The Archive of Public Protests (A-P-P), Βαγγέλης Βλάχος, Kimberly dela Cruz, Disnovation.org, Ana Carolina Fernandes, Joan Fontcuberta και Pilar Rosado, Lauren Greenfield, Edgar Kanaykõ Xakriabá, Κώστας Καψιάνης, Uta Kögelsberger, Christian Lutz, MacDonaldStrand, Daniel Mayrit, Δημήτρης Μιχαλάκης, Boris Mikhailov, Rafal Milach, Sinna Nasseri, Paolo Pellegrin, Wolfgang Scheppe, Prarthna Singh, Στέφανος Τσιβόπουλος, Dougie Wallace, Carey Young.
