Αφιερωμένη στον συνθέτη Maurice Ohana (1913-1992), η φετινή «Γέφυρα» ιχνηλατεί με τρείς συναυλίες τις προσωπικές και καλλιτεχνικές διαδρομές ενός –άγνωστου, για πολλούς στην Ελλάδα– μουσικού δημιουργού. Κάθε συναυλία και όλες μαζί, με τον γενικό τίτλο «Γεωγραφίες, φιλίες, αναφορές», συνθέτουν μια ιδιαίτερη μουσικογεωγραφία.
Maurice Ohana 📷Dominique Souse
Μία «Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού», στήνεται για 8η χρονιά, στις 10 Μαΐου 2023, συνδέοντας τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση με το Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου. Μία γέφυρα που υποστηρίζει με ουσιαστικό και γόνιμο τρόπο τους φοιτητές και τις φοιτήτριες της κατεύθυνσης «Πολιτισμός και Πολιτιστική Διαχείριση» του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου, παρέχοντάς τους την ευκαιρία να συνεργαστούν με τη Στέγη, να συναντήσουν τα τμήματα παραγωγής και επικοινωνίας, να αντλήσουν πολύτιμη εμπειρία και να επικοινωνήσουν με τους μουσικούς δημιουργούς της εποχής μας.
Αφιερωμένη στον συνθέτη Maurice Ohana (1913-1992), η φετινή «Γέφυρα» ιχνηλατεί με τρεις συναυλίες τις προσωπικές και καλλιτεχνικές διαδρομές ενός, άγνωστου για πολλούς στην Ελλάδα, μουσικού δημιουργού. Για πρώτη φορά επίσης, η «Γέφυρα Μουσικής» έφτασε μέχρι και τη Θεσσαλονίκη, όπου στις 18 Μαρτίου, στο αμφιθέατρο «Στέφανος Δραγούμης» του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, έγινε μια παρουσίαση της συνεργασίας Στέγης – Παντείου και ακολούθησε η συναυλία με έργα για όμποε και πιάνο, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Σύγχρονης Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ.
Ο Μορίς Οανά (1913-92) αναγνωρίστηκε ως ένας από τους κορυφαίους συνθέτες της γενιάς του στη Γαλλία ήδη από τη δεκαετία του 1960. Το μουσικό έργο του είναι πολυσχιδές, όπως ακριβώς και η μουσική του γλώσσα. Γεννημένος στο Μαρόκο, με ισπανικές καταβολές, βρετανική υπηκοότητα, γαλλική παιδεία και πολλά ταξίδια στην Αφρική και στην Ευρώπη, δημιουργεί ξεπερνώντας τα γεωγραφικά σύνορα. Το μουσικό του σύμπαν διαμορφώνεται με την απόρριψη των αισθητικών δογμάτων της εποχής του ενώ παράλληλα ενσωματώνει τις ιδιαίτερα σύνθετες προσωπικές μουσικές εμπειρίες του. Στρέφεται στις ρίζες του, τις μεσογειακές καταβολές του, στο κλασικό φλαμένκο και το ανδαλουσιανό cante jondo, σε ισπανικά θέματα και κείμενα, σε αφρικανικούς και αφροκουβανέζικους ρυθμούς και σε ελληνικούς μύθους. Περιλαμβάνει επίσης στοιχεία της αρμονικής και ρυθμικής γλώσσας της τζαζ, αλλά και της υφής της μουσικής των Ντεμπυσσύ, ντε Φάγια, Μπάρτοκ και Στραβίνσκι. Το αφιέρωμα δίνει στο ελληνικό κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει έργα για πιάνο σόλο και διάφορους συνδυασμούς μουσικής δωματίου, μετά την πρώτη παρουσίαση έργων του για κιθάρα στη “Γέφυρα Μουσικής”, vol. 4. το 2018.
20:00 І Η κληρονομιά του Ντεμπυσσύ
Ο συνθέτης και πιανίστας Παναγιώτης Δημόπουλος θα μας ταξιδέψει με έργα για σόλο πιάνο του Μορίς Οανά, της Betsy Jolas, αλλά και σε ένα νέο έργο του ιδίου σε ανάθεση της Στέγης, το «Τίγγις» (2022). Σαν ένας ιδιαίτερος μουσικός χάρτης, το έργο μας μεταφέρει νοερά στην αφρικανική Ταγγέρη και μας καλεί να αποκρυπτογραφήσουμε τους κώδικες που οδηγούν στους μυθικούς της τόπους. Το “Pièce pour” (1997) της Μπέτσυ Ζολάς παίζει γύρω από έναν ρυθμό άλλοτε γρήγορο, άλλοτε βασανιστικά αργό, με ελιγμούς, ακραίες νότες και δυναμικές αλλαγές. Τέλος, τα αποσπάσματα από τα «24 Πρελούδια» (1972-1973) για σόλο πιάνο του Οανά που κλείνουν τη συναυλία, είναι ένα παλίμψηστο των στοιχείων της φύσης. Οι σταγόνες της βροχής, το βουητό της ροής της πρωινής ομίχλης και οι ξαφνικές ριπές του ανέμου, αναδεικνύονται αρμονικά, θυμίζοντας την ηχητική παλέτα των Πρελουδίων του Ντεμπυσσύ.
21:00 І Ισπανία-Αφρική
Το πρόγραμμα της δεύτερης συναυλίας ανιχνεύει τις αρχικές ρίζες της έμπνευσής του Οανά, συνδέοντας παραδοσιακά τραγούδια από την Ισπανία (σε μεταγραφές των Λόρκα και Οανά) και τη Νιγηρία (μεταγραφή Akin Euba) με τα έργα δύο μαθητών και φίλων του για σόλο πιάνο: της Γαλλίδας Edith Lejet, με την οποία γνωρίστηκαν χάρη στο αμοιβαίο τους ενδιαφέρον για τον Λόρκα, και του βασκικής καταγωγής Ισπανού Félix Ibarrondo. H βραβευμένη συνθέτρια Ισμήνη Μπεκ, με την ανάθεση της Στέγης για φωνή και πιάνο, προσθέτει τη δική της συνεισφορά σε αυτό το μουσικό σύμπαν.
22:00 І Σαλπάροντας για την Αμερική
Τα έργα της τρίτης συναυλίας μας καλούν σε ένα υπερατλαντικό ταξίδι. Ο Γάλλος συνθέτης λάτρευε τον απέραντο ωκεανό και εμπνεύστηκε από τους ήχους του. Στο “Neumes” (1965) για όμποε και πιάνο, αναγνωρίζουμε ήχους, άλλοτε σκοτεινούς άλλοτε ανάλαφρους, προσωπικούς αλλά ταυτόχρονα και οικουμενικούς. Η Edith Canat de Chizy, μαθήτρια του Οανά, με το “Sailing” (2021) για σόλο πιάνο, φέρνει στα αυτιά μας τον παφλασμό των κυμάτων, τις ριπές του ανέμου αλλά και την κόρνα ενός πλοίου. Ο André Jolivet με το “Chant pour les piroguiers de l’Orénoque” (1953) για όμποε και πιάνο μας μεταφέρει στη Βενεζουέλα, υπό τους ήχους του τραγουδιού ενός ντόπιου βαρκάρη. Στη Λατινική Αμερική παραμένουμε με το στο “Perroquets d’Azur” (1996) ένα έργο για σόλο όμποε του Thierry Pécou, που, ακολουθώντας τα βήματα του Οανά, αξιοποιεί τον ρυθμικό πυρήνα της αφρο-κουβανικής μουσικής. Τέλος, θα απολαύσουμε, έργα για σόλο όμποε δύο ταλαντούχων, νέων Ελλήνων συνθετών: τα “Βιώματα Ι” (2015) του Αντώνη Ρουβέλα και το “Introspections” (2022) του Μιχάλη Παλαιολόγου, με τα οποία το ταξίδι γίνεται πλέον εσωτερικό και πολύ προσωπικό.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΑΥΛΙΩΝ
Τετάρτη 10.5.2023 | 20:00 І Η κληρονομιά του Ντεμπυσσύ
Παναγιώτης Δημόπουλος: Τίγγις* (2022), ανάθεση της Στέγης
Βetsy Jolas: Pièce pour** (1997)
Μορίς Οανά: 24 Πρελούδια (αρ. 1-12)** (1972-1973)
Παναγιώτης Δημόπουλος: πιάνο
21:00 І Ισπανία-Αφρική
Federico Garcia Lorca: Canciones Populares Españolas (επιλογές)
Mορίς Οανά: Chansons populaires espagnoles (επιλογές)** (1937/1947)
Akin Εuba: 6 Yoruba Songs**
Edith Lejet: Fleurs d’Opale για σόλο πιάνο** (1997)
Félix Ibarrondo: Prélude για σόλο πιάνο **(2006)
Ισμήνη Μπεκ, νέο έργο, ανάθεση της Στέγης* (2023)
Χρυσάνθη Σπιτάδη, μεσόφωνος
Παύλος Κόρδης, πιάνο
22:00 І Σαλπάροντας για την Αμερική
Αντώνης Ρουβέλας: Βιώματα Ι για σόλο όμποε** (2015)
André Jolivet: Chant pour les piroguiers de l’Orénoque** (1953) για όμποε και πιάνο
Thierry Pécou: Perroquets d’Azur για σόλο όμποε** (1993)
Moρίς Οανά: Neumes για όμποε και πιάνο** (1965)
Edith Canat de Chizy: Sailing για σόλο πιάνο** (2020)
Μιχάλης Παλαιολόγου: Introspections για σόλο όμποε* (2022)
Xρήστος Τσόγιας – Ραζάκοβ, όμποε
Κατερίνα Κωνσταντούρου, πιάνο
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Επιμέλεια προγράμματος, διδασκαλία φοιτητών, συντονισμός: Λορέντα Ράμου
Υπεύθυνος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου: Γεώργιος – Μιχαήλ Κλήμης
Βοηθός εργαστηρίου: Φωτεινή Σαλμούκα, Υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου
Ομάδα φοιτητριών Παντείου Πανεπιστημίου: Ζηναϊδα Κοκκορού, Ελένη Παπαδοπούλου, Σωκράτης Σαντικόγλου, Ευγενία Σιγανού, Πανωραία Κοντογιάννη, Αμαλία Ντίνη, Ανδρομάχη Πανταζή, Κατιάννα Ρουμπή, Σαβίνα Ζέππου, Γεωργία Λώλου, Συμεών Παναγιωτίδης, Μαρία Βαγενά, Ιωάννα Μενδρινού, Λαμπρινή Σάλτη, Αναστασία Σταυρακάκη