Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, παρουσιάζει, στο πλαίσιο του «Λογοτεχνικού Έτους 2023 Άλκη Ζέη», που διοργανώνει με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη γέννησή της, έκθεση αφιερωμένη στο έργο και στη ζωή της τιμώμενης συγγραφέως, στο Μουσείο Μπενάκη (κτίριο της οδού Πειραιώς 138).
Η Άλκη Ζέη
Η Άλκη Ζέη (1923-2020), συγγραφέας ιδιαίτερα αγαπητή, πολυγραφότατη, πολυμεταφρασμένη, τιμημένη με πλήθος διακρίσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σταθερή, σχεδόν εμβληματική αξία στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, κατέχει θέση ιδιαίτερη στις καρδιές πολλών γενεών αναγνωστών όλων των ηλικιών, συνεισφέροντας, από αυτή την άποψη, στη δημιουργία αναγνωστικού ήθους και συνεισφέροντας ιδιαίτερα στη διάδοση της φιλαναγνωσίας.
Τα έργα της, υψηλής λογοτεχνικής αξίας, διαπνέονται από τον καθαρό τρόπο γραφής της, τη γλωσσική αρτιότητα, την κριτική στάση απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις, το χιούμορ και τη διεισδυτική ματιά στα γεγονότα, χαρακτηριστικά που τα κάνουν διαχρονικά και δημοφιλή σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες αναγνώστες.
Η Άλκη Ζέη με την Διδώ Σωτηρίου, 1953
Καθώς το σύνολο του έργου της έχει μεταφραστεί και κυκλοφορεί σε πολλές χώρες, η Άλκη Ζέη συστήνεται ως πρέσβειρα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό και, υπό αυτή την έννοια, είναι συγγραφέας-πολίτης του κόσμου.
Με την παραδειγματική διαδρομή της ζωής της, το φρόνημά της, τη γραφή της, τις λεπταίσθητες παρατηρήσεις και επισημάνσεις της αφηγηματικώ τω τρόπω, τις δημόσιες παρεμβάσεις της, παρέμεινε ενεργή μέχρι τέλους, συνομιλώντας τακτικά με τους αναγνώστες της, μικρούς και μεγάλους.
Η Άλκη Ζέη στον Πηνειό με τη Ντιριντάουα και την Παπαθανασίου, 1944.
Η Άλκη Ζέη πέτυχε με το έργο της να εγγράψει τις ιδιωτικές προκρίσεις και στάσεις ζωής, τους πόθους και τα πάθη των ανθρώπων-ηρώων της, στο πλαίσιο της Ιστορίας, της οποίας κρίσιμα συμβάντα, γεγονότα και στιγμές κατά τον «σύντομο 20ό αιώνα» ρυθμίζουν τον βηματισμό των πρωταγωνιστών στα βιβλία της σε κρίσιμους καιρούς στη χώρα μας και στην Ευρώπη γενικότερα.
Η ίδια είχε γράψει για τη σχέση του συγγραφικού έργου της με την Ιστορία: «Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου, λοιπόν, έργο, θέλω δεν θέλω, είναι γεμάτο ιστορία… Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει».
Η Άλκη Ζέη στη Ρώμη, 1953
Στην έκθεση Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης παρουσιάζεται αρχειακό υλικό, ανέκδοτα γραπτά και προφορικά ντοκουμέντα, και οπτικοακουστικό υλικό που αποτυπώνουν τα συστατικά του κόσμου της και της εποχής της. Αποκαλύπτονται τα έργα και οι μέρες της, οι άνθρωποι στην εμπλοκή τους με την Ιστορία, – ιδίως ο σύντροφος της ζωής της Γιώργος Σεβαστίκογλου, οι τόποι της, -η γενέθλιος Αθήνα, αλλά και η Σάμος, η Χίος, η Ρώμη, το Παρίσι, η Τασκένδη, η Μόσχα, τα γεγονότα, που συνέτειναν ώστε να κυοφορηθούν τα έργα της, και όλα όσα εκεί μνημονεύονται.
Επιμέλεια έκθεσης: Σίσσυ Παπαθανασίου
Σχεδιασμός: Μαρία Στέφωση