Το Λευκό Μπαστούνι αποτελεί παγκοσμίως σύμβολο ανεξάρτητης μετακίνησης των ατόμων με προβλήματα όρασης, αλλά και ευαισθητοποίησης του κοινού για την προαγωγή της ισότιμης συμμετοχής τους σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας & αντίστοιχα της ανεξάρτητης και αυτόνομης μετακίνησης και διαβίωσής τους εν γένει.
Η ιστορία του λευκού μπαστουνιού ξεκίνησε μετά τη λήξη του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου στην Αμερική, με την ανάπτυξη ενός κινήματος αποκατάστασης και επανένταξης των ατόμων που τυφλώθηκαν από ατυχήματα κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το κίνημα ξεκίνησε από τον οφθαλμίατρο Richard Hoover, που πρωτοχρησιμοποίησε ένα μακρύ καλάμι για τη βοήθεια της κίνησης των τυφλών βετεράνων του πολέμου, το οποίο μέσα στα χρόνια εξελίχθηκε, με κατάληξη τη σημερινή του μορφή και την ανάδειξή του σε ύψιστο εργαλείο και παγκόσμιο σύμβολο.
Έτσι, το Λευκό μπαστούνι, έχει διττό συμβολισμό και αξία, ως πολύτιμο τεχνικό βοήθημα για τους μη βλέποντες στην καθημερινότητα για την ασφαλή και κατά το δυνατόν αυτόνομη περιήγησή τους και συμμετοχή σε κάθε πεδίο του ανθρώπινου βίου και συνάμα σήμα κατατεθέν τυφλότητας (καθώς χάρις σε αυτό γίνεται αντιληπτή η αναπηρία από τους βλέποντες ώστε να μεριμνούν αναλόγως).
Ο εορτασμός της Διεθνούς Hμέρας του «Λευκού Μπαστουνιού» έχει καθιερωθεί στις 15 Οκτωβρίου, μία σημαντική γιορτή για τη διάδοση της χρήσης του, την ευρεία ενημέρωση του κοινού για τα προβλήματα που συναντούν οι συνάνθρωποί μας στην καθημερινή μετακίνησή τους και για την ανάγκη διασφάλισης συνθηκών αυτονομίας και άρσης όλων των κοινωνικών, νομικών, φυσικών και τεχνιτών εμποδίων.
Ο Φάρος Τυφλών της Ελλάδος τιμά κάθε χρόνο τη «Διεθνή Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού», με σημαντικές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, προς ανάδειξη του μείζονος ζητήματος της ισότιμης προσβασιμότητας και ασφαλούς και ανεξάρτητης μετακίνησης των ατόμων με προβλήματα όρασης. Στόχος, η επικοινωνία της ανάγκης για ανάπτυξη καλών πρακτικών και θεμελίωση συνθηκών ισότιμης συμμετοχής των ατόμων με προβλήματα όρασης στην γνώση, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, στην απασχόληση και στην κοινωνία εν γένει, μέσω «στοχευμένων προσεγγίσεων» προσαρμοζόμενων στις ανάγκες όλων των πολιτών.
Φέτος το Μουσείο Αφής και ο Φάρος Τυφλών της Ελλάδος πραγματοποίησαν δωρεάν ξεναγήσεις στον όμορφο κόσμου του Μουσείου Αφής. Οι επισκέπτες είχαν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση για την απώλεια όρασης.
Το Μουσείο Αφής
Συνιστά ζωτικό τμήμα του Φάρου Τυφλών της Ελλάδος, ενός Σωματείου Φιλανθρωπικού, Μη κερδοσκοπικού, αφοσιωμένου από το 1946 στην πολλαπλή -δωρεάν- στήριξη, τυφλών (και δη νεοτυφλωθέντων) και μερικώς βλεπόντων ατόμων και των οικογενειών τους σε όλη την Ελλάδα και συνάμα στην ενημέρωση και σχετική ευαισθητοποίηση της πολιτείας και κοινωνίας εν γένει.
Mοναδικό στην Ελλάδα και ένα από τα 5 Μουσεία του είδους στον κόσμο δημιουργήθηκε το 1984, με σκοπό την παροχή της ισότιμης δυνατότητας στον τυφλό επισκέπτη ή άτομο με πρόβλημα όρασης, για επαφή με το μεγαλείο και τον πλούτο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μέσω της αίσθησης της Αφής.
Βρίσκεται στην Καλλιθέα, στο ιστορικό κτήριο του Φάρου Τυφλών Ελλάδος, δωρεά Εμπειρίκου την δεκαετία του 50 και είναι προσβάσιμο και σε άτομα με κινητικές, αλλά και λοιπές αναπηρίες. Το 1988 έλαβε τον έπαινο του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς ανάμεσα σε 70 ευρωπαϊκά μουσεία, ενώ το 2004 έλαβε διάκριση για την προσβασιμότητα του από το Σωματείο Φίλων των Μουσείων.
Τις αίθουσές του κοσμούν εκθέματα-πιστά αντίγραφα από τα πιο γνωστά και αντιπροσωπευτικά εκθέματα που υπάρχουν στα Μουσεία της χώρας μας, άλλα και του εξωτερικού, πλαισιωμένα με πινακίδες περιγραφής αυτών, όχι μόνο στην γραφή βλεπόντων, αλλά και στην ανάγλυφη γραφή Braille.
Το 2004 άνοιξε τις πόρτες του και στο ευρύτερο κοινό, προσφέροντας και στους βλέποντες έναν καινούργιο τρόπο προσέγγισης του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και συνάμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για θέματα που αφορούν στον χώρο της αναπηρίας και δη της τυφλότητας.
Έκτοτε λειτουργεί καθημερινά και πραγματοποιεί σε προγραμματισμένη βάση ειδικά Εκπαιδευτικά Προγράμματα, διαδραστικού-βιωματικού χαρακτήρα για παιδιά όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων από όλη την Ελλάδα, με ειδικά διαμορφωμένη δομή ανά περίπτωση.
Παράλληλα, προσαρμοζόμενο πάντα στις απαιτήσεις των καιρών, με αφορμή τα ιδιαίτερα δεδομένα λόγω της πανδημίας, το Μουσείο Αφής εγκαινίασε το 2021 το Διαδικτυακό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμά του, προκειμένου να αντισταθμίσει τις δυσκολίες από την μη δυνατότητα υλοποίησης των προγραμμάτων στην δια ζώσης μορφή τους.
Αντίστοιχα, εγκαινίασε την εφαρμογή διαδικτυακών σεμιναρίων υποδοχής και διαχείρισης ομάδων τυφλών και ατόμων με προβλήματα όρασης σε χώρους πολιτισμού, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες του μουσειακού χώρου, εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής και σε όλους όσους ασχολούνται με πολιτιστικά αγαθά και επιθυμούν να τα επικοινωνήσουν σε επισκέπτες με ολική ή μερική απώλεια όρασης.
Παράλληλα, προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν και άλλοι φορείς ως προς την ισότιμη πρόσβαση μη βλεπόντων σε πολιτιστικούς χώρους, το Μουσείο Αφής αναπτύσσει συνεργασία με τα περισσότερα Μουσεία της χώρας, πολιτιστικούς-αρχαιολογικούς χώρους και εκπαιδευτικές δομές και λειτουργεί συμβουλευτικά για την δημιουργία απτικών διαδρομών, ενώ παράγονται και ενημερωτικά έντυπα στη γραφή braille από το Ειδικό Εκτυπωτικό Τμήμα του Φάρου Τυφλών Ελλάδος. Μέσα δε από την ανάπττυξη ευρύτερων συνεργασιών και συμμετοχή σε πανελλαδικά και διεθνή συνέδρια, επικοινωνεί με κάθε δυνατό τρόπο την μοναδική του παρουσία και προσφορά.
Το 2021 υλοποίησε το Πρόγραμμα «Ψηφιακό Μουσείο Αφής» με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, βάζοντας μια επιπλέον σφραγίδα στην ελληνική κοινωνία για την καθολική και χωρίς περιορισμούς πρόσβαση όλων των πολιτών στον πολιτισμό, στην ιστορία και στις τέχνες και συνδράμοντας στον αγώνα για ποιότητα του ψηφιακού ελληνικού πολιτισμού.
Διεύθ/νση Μουσείου Αφής: Δοϊράνης 198 & Αθηνάς-Καλλιθέα
Διεύθ/νση Φάρου Τυφλών της Ελλάδος: Αθηνάς 17-Καλλιθέα
Τηλ. Επικ.: 210-9415222/ Fax: 210-9415271
E-mail: info@fte.org.gr