ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ ΣΤΑ SOCIAL MEDIA
Το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας βρίσκεται στην ορεινή Κορινθία, σε μία περιοχή με πλούσια πολιτιστική και φυσική κληρονομιά. Εγκαινιάστηκε το 2010 και αποτελεί το έβδομο μέλος του Δικτύου Μουσείων ΠΙΟΠ. Η ίδρυσή του αποτυπώνει την έμφαση με την οποία το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς αναδεικνύει τη σύνδεση του πολιτισμού με το περιβάλλον.
Η Στυμφαλία, στη νότια πλευρά του νομού Κορινθίας, αναπτύσσεται στο οροπέδιο που σχηματίζουν οι ορεινοί όγκοι της Ζήρειας, του Ολίγυρτου, του Μαυροβουνίου και του Γραβιά. Η υδατική λεκάνη της Στυμφαλίας θεωρείται η μεγαλύτερη ορεινή υδατική λεκάνη της Πελοποννήσου, ενώ αποτελεί και τον νοτιότερο ορεινό υγροβιότοπο των Βαλκανίων. Το κύριο ενδιαφέρον της εντοπίζεται στον πλούσιο οργανικό κόσμο της λίμνης, καθώς και στους υπόγειους και ορατούς δρόμους μέσω των οποίων κυκλοφορεί το νερό. Η οικολογική αξία της περιοχής, με εστίαση στην υδατική λεκάνη και στα πλούσια δάση της, επιβεβαιώνεται και από την ένταξή της στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000.
Η περιοχή είναι γνωστή από τη μυθολογία. Σύμφωνα με το μύθο εκεί ο Ηρακλής αντιμετώπισε και απομάκρυνε τις Στυμφαλίδες όρνιθες. Αυτή είναι μία από τις αναρίθμητες εκδηλώσεις της ανθρώπινης παρέμβασης που διαμόρφωσαν το τοπίο της περιοχής. Στον ιστορικό χρόνο, στις όχθες της λίμνης ιδρύθηκε μία μεσαίου μεγέθους πόλη με στρατηγική σημασία, η Στύμφαλος. Αιώνες μετά, ιδρύθηκε ένα μεσαιωνικό μοναστηριακό συγκρότημα με βραχύ βίο. Στα νεότερα χρόνια στην περιοχή δημιουργήθηκαν μικρά χωριά που κατοικούνται μέχρι σήμερα. Αυτή η μακρόχρονη επιδραστική και αειφορική συμβίωση ανθρώπου και φύσης συνιστά το βασικό χαρακτηριστικό που καθιστά την περιοχή της Στυμφαλίας πολιτιστικό τοπίο.
Το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας επιδιώκει να καταδείξει την αλληλεξάρτηση ανθρώπου και φύσης, καθώς και την αρμονική συνύπαρξή τους στη λεκάνη της Στυμφαλίας. Βασικοί στόχοι του μουσειολογικού σχεδιασμού είναι η οικολογική ευαισθητοποίηση του κοινού και η διάσωση της γνώσης για την παραδοσιακή τεχνολογία της περιοχής. Η επιδίωξη αυτή αποτυπώνεται μουσειολογικά με την ανάπτυξη της έκθεσης σε δύο ενότητες: η πρώτη αφορά το περιβάλλον της περιοχής, ενώ η δεύτερη αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο αυτό επηρέασε την ανάπτυξη της ανθρώπινης δραστηριότητας, και ειδικότερα των παραδοσιακών επαγγελμάτων.
Αξιοποιώντας τη γραμμικότητα του εκθεσιακού χώρου και την απρόσκοπτη θέα προς τη λίμνη, η πρώτη ενότητα, αυτή του περιβάλλοντος, δίνει τη δυνατότητα άμεσης γνωριμίας με το φυσικό περιβάλλον, που αποτελεί και το αντικείμενο των επιμέρους ενοτήτων. Έτσι, παρουσιάζονται τα ιδιαίτερα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, η γη και το νερό, καθώς και η αξιοποίησή τους από τον άνθρωπο στην πορεία των αιώνων. Στη συνέχεια, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των βιότοπων της λίμνης και του βουνού, με ιδιαίτερη έμφαση στη χλωρίδα και την πανίδα. Η ενότητα καταλήγει με την παρουσίαση της ανθρώπινης κατοίκησης στην περιοχή, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, εισάγοντας το ανθρώπινο στοιχείο στη μουσειακή αφήγηση.
Σημαντική για την ανάπτυξη αυτής της ενότητας υπήρξε η αρωγή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας και του Καναδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου.
Στη δεύτερη ενότητα θα γνωρίσει τα παραδοσιακά επαγγέλματα που αναπτύχθηκαν στην περιοχή, σε άμεση συνάφεια με το περιβάλλον. Τρεις υποενότητες, ορίζουν έμμεσα και το χώρο δράσης των ανθρώπων: τη λίμνη, τον κάμπο και το βουνό. Κεντρικό έκθεμα, η Τομή της Λίμνης, φέρνει μέσα στο Μουσείο την χλωρίδα και πανίδα της λίμνης και τονίζει το ρόλο της ως κινητήριου μοχλού κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας στην περιοχή. Στην πρώτη υποενότητα παρουσιάζεται το κυνήγι και η αλιεία, στη δεύτερη η γεωργία και η αμπελουργία, στην τρίτη η κτηνοτροφία, η μελισσοκομία και οι μεταφορές με υποζύγια. Το Μουσείο αναδεικνύει ζητήματα όπως η αναγκαιότητα της οικολογικής ισορροπίας και του σεβασμού στο περιβάλλον.
Για την καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου της έκθεσης αξιοποιούνται ποικίλα εκφραστικά και εποπτικά μέσα. Εικαστικά σύνολα παραπέμπουν στη χρήση των αντικειμένων και συνοδεύονται από σχετικό εποπτικό υλικό εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Οι σκοποί της έκθεσης υποστηρίζονται από μακέτες και εφαρμογές, ψηφιακές αναπαραστάσεις και ταινίες τεκμηρίωσης. Επίσης, η προσβάσιμη Τομή της Λίμνης σε εσωτερικό χώρο δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να παρατηρήσει από κοντά φυτά και ψάρια της περιοχής.
Στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας υπάρχουν επίσης κυλικείο και πωλητήριο, ενώ η Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων υποστηρίζει την ανάπτυξη δράσεων πολιτισμού στην περιφέρεια, με τη φιλοξενία περιοδικών εκθέσεων και τη διοργάνωση εκδηλώσεων.
Το κτήριο του Μουσείου είναι εναρμονισμένο με το τοπίο είναι ειδικά κατασκευασμένο, από μπετόν, πέτρα και ξύλο, ενώ. Το υαλοστάσιο στο μπροστινό του τμήμα προσφέρει τη δυνατότητα συνολικής εποπτείας της λίμνης, καθώς και τμήματος των γύρω οικισμών. Από τον εξώστη του Μουσείου οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν τη λίμνη και τα ελατοδάση στις πλαγιές των βουνών.
Η οικολογική σημασία της λίμνης Στυμφαλίας, η ανάγκη για προστασία των ιδιαίτερων στοιχείων της φύσης, καθώς και η διασφάλιση της χρηματοδότησης της διαχείρισης της λίμνης, αποτελούν τη βάση του ευρωπαϊκού συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος «LIFE-Stymfalia: Αειφόρος Διαχείριση και Χρηματοδότηση της Βιοποικιλότητας των Υγροτόπων- Η περίπτωση της Λίμνης Στυμφαλίας». Το πρόγραμμα υλοποιεί δράσεις για την προστασία και βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των ειδών πανίδας και των τύπων οικοτόπων. Παράλληλα, ερευνά οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, μέσω των οποίων θα χρηματοδοτούνται οι δράσεις προστασίας και διαχείρισης, σύμφωνα με τις σύγχρονες κατευθύνσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής για τις περιοχές του Δικτύου Natura 2000. Στο πλαίσιο του προγράμματος δημιουργήθηκε και η διαδρομή ερμηνείας περιβάλλοντος στη λίμνη Στυμφαλία με τίτλο «Άνθρωπος και φύση στα μονοπάτια του χρόνου», ενταγμένη στην προσπάθεια ανάδειξης του πολιτιστικού τοπίου της Στυμφαλίας.
Η λίμνη Στυμφαλία αποτελεί σημαντικό παράδειγμα σύζευξης φύσης και ανθρώπου. Ο βιότοπος, τα ερείπια της αρχαίας πόλης και τα παραδοσιακά επαγγέλματα που αναπτύχθηκαν στην περιοχή αποδεικνύουν ότι σε αυτόν τον τόπο, ο άνθρωπος κατάφερε να ζήσει σε αρμονία με το περιβάλλον.
Το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας (ΜΠΕΣΤ) δημιουργήθηκε από το ΠΙΟΠ, το οποίο έχει και την ευθύνη της λειτουργίας του. Στεγάζεται σε κτήριο που σχεδιάστηκε για τους σκοπούς του μουσείου, σε έκταση που παραχωρήθηκε από τονΔήμο Στυμφαλίας και το Δασαρχείο. Το έργο εντάχθηκε στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Πελοποννήσου 2000–2006 και χρηματοδοτήθηκε από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, με την αρωγή της Τράπεζας Πειραιώς.
Πρακτικές πληροφορίες
Διεύθυνση
20016 Στυμφαλία Κορινθίας
Τηλέφωνο: 27470 22296
Fax: 27470 22279
Ώρες λειτουργίας
Από 1 Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου:
Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.
Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:
Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ.
Κλειστό: Κάθε Τρίτη, 1 Ιανουαρίου, Μ. Παρασκευή (μέχρι 12:00 μ.μ.), Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου,
14 Σεπτεμβρίου (τοπική εορτή), 15 Αυγούστου, 25-26 Δεκεμβρίου.
Εισιτήριο
Γενική είσοδος: 4 ευρώ
Μειωμένο εισιτήριο: 2 ευρώ
Οργανωμένες επισκέψεις
Για την καλύτερη εξυπηρέτηση ομάδων επισκεπτών, είναι σκόπιμο να υπάρχει προσυνεννόηση με το Μουσείο.
Άτομα με αναπηρίες (ΑΜΕΑ)
Η είσοδος για άτομα με αναπηρία είναι ελεύθερη. Για ομαδικές επισκέψεις, είναι απαραίτητη η προσυνεννόηση με το Μουσείο.
Άδεια Φωτογράφισης – Κινηματογράφησης
Επιτρέπεται η ερασιτεχνική φωτογράφιση ή βιντεοσκόπηση. Η επαγγελματική φωτογράφιση ή κινηματογράφηση επιτρέπεται μόνο με ειδική άδεια από το ΠΙΟΠ.
