Ο κορυφαίος συνθέτης Max Richter στο Ηρώδειο

Πρόκειται για μια από τις πλέον επιδραστικές προσωπικότητες της σύγχρονης μουσικής σκηνής, έχοντας συνδέσει το όνομά του με ένα μεγάλου όγκου πρωτοποριακό έργο, ως συνθέτης, recording artist, πιανίστας ή collaborator. Είναι κυρίως γνωστός για τα solo άλμπουμ του από το ιστορικό label της Deutsche Grammophon, τα οποία αψηφούν τα σύνορα των μουσικών ειδών και αποτελούν το ηχητικό αποτύπωμα της γοητευτικής συνάντησης αυτού που αποκαλούμε νεο-κλασική μουσική με την electronica. Ανάμεσά τους, το περίφημο “The Blue Notebooks” και το “Infra”, που χαρακτηρίστηκαν από τον The Guardian ως “από τα καλύτερα έργα κλασικής μουσικής του 21ου αιώνα”, το “Recomposed By Max Richter: Vivaldi – The Four Seasons”, η δουλειά του πάνω στο κλασικό αριστούργημα του Antonio Vivaldi που έφτασε μέχρι την κορυφή του κλασικού chart σε 22 χώρες, και το οκτάωρο επικό έργο του-ορόσημο “Sleep”, που επιλέχθηκε από το περιοδικό Pitchfork ως “ένα από τα 50 καλύτερα ambient άλμπουμ όλων των εποχών”!

Στα 20 χρόνια λαμπερής καριέρας του μέχρι σήμερα, ο Max Richter έχει υπογράψει συνθέσεις για κινηματογραφικές ταινίες όπως τα “Waltz with Bashir” (Χρυσή Σφαίρα στο Φεστιβάλ Καννών), “Το Νησί των καταραμένων (Shutter Island)” του Martin Scorcese, “Perfect Sense”, “Lore”, “Prometheus” του Ridley Scott, “Arrival” του Denis Villeneuve, “Mary Queen of Scots” με τις Saoirse Ronan και Margot Robbie, “Hostiles” με τους Christian Bale και Rosamund Pike, “White Boy Rick” με τον Matthew McConaughey, “Ad Astra” με τον Brad Pitt, κ.α.

Έχει λάβει πολλές βραβεύσεις και υποψηφιότητες, ενώ κορυφαία στιγμή ήταν η βράβευσή του από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Μουσικής. Επίσης, συνέθεσε τη μουσική, ανάμεσα σε άλλα, για τις τηλεοπτικές σειρές The Leftovers, Black Mirror, Taboo (υποψήφιος για Emmy), My Brilliant Friend, Invasion κ.α.

Ιδιαίτερη σχέση έχει αναπτύξει και με μια άλλη πολυαγαπημένη τέχνη, αυτή του χοροθεάτρου, έχοντας συνθέσει μουσική για τη Βασιλική Ακαδημία Μπαλέτου της Μ. Βρετανίας, το American Ballet Theatre και τις Κρατικές Aκαδημίες Μπαλέτου της Νορβηγίας και της Ολλανδίας. Η μουσική του Richter άλλωστε έχει εξελιχθεί σε πυλώνα για πολλές από τις κορυφαίες εταιρείες μπαλέτου στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των The Mariinski Ballet, La Scala Milan, The Joffrey Ballet, New York City Ballet, The Paris Opera Ballet, American Ballet Theatre, Semperoper Ballett και NDT.

Έχει συνεργαστεί μεταξύ άλλων με τους Tilda Swinton και Robert Wyatt, ενώ η καριέρα του στα nineties σφραγίστηκε από την κοινή πορεία του με τους πρωτοπόρους της βρετανικής ηλεκτρονικής σκηνής The Future Sound Of London, ως πιανίστας και στη συνέχεια ως συν-δημιουργός/παραγωγός σε 3 άλμπουμ, με πρώτο το “Dead Cities” (1996).

Οι δύο κορυφαίες δισκογραφικές δουλειές του θεωρούνται τα αριστουργηματικά “The Blue Notebooks” και “Infra”, τα οποία ο συνθέτης θα παρουσιάσει ζωντανά στη μεγάλη, μοναδική συναυλία του στο Θέατρο Ηρώδου Αττικού στις 29 Ιουνίου.

Το “The Blue Notebooks” θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας μουσικός διαλογισμός πάνω στη βία και τον πόλεμο, που ο Richter συνέθεσε το 2003, με ιστορικό φόντο την εισβολή στο Ιράκ. ‘Ενα κορυφαίο δείγμα της μινιμαλιστικής μαεστρίας του Βρετανού συνθέτη, το συγκεκριμένο έργο μας προσκαλεί σε μια καλά ενορχηστρωμένη ατμόσφαιρα μουσικής δωματίου, που ολοκληρώνεται με αποσπάσματα από το βιβλίο του Franz Kafka “The Blue Octavo Notebooks” (από το οποίο άντλησε άλλωστε έμπνευση ο συνθέτης), ηχογραφημένα αρχικά με τη φωνή της Tilda Swinton.
“Είναι ένας δίσκος κατά της βίας” είχε δηλώσει τότε ο ίδιος ο Richter, εξηγώντας ότι η κλιμάκωση των γεγονότων που κατέληξε στον πόλεμο στο Ιράκ του έδωσε ώθηση “να αποπειραθεί να γράψει μουσική που θα αποτελούσε μια διακριτική και ειρηνική διαμαρτυρία ενάντια στην πολιτική, κοινωνική και προσωπική βαρβαρότητα”.

Το Infra συνιστά την προέκταση μιας 25λεπτης σύνθεσης που ο Richter έγραψε για τις ανάγκες της συνεργασίας του με τον χορογράφο Wayne McGregor και τον εικαστικό Julian Opie. Το “Infra” έντυσε μάλιστα τη χορογραφία του McGregor στο πλαίσιο της παράστασής του που παρουσιάστηκε το χειμώνα του 2008 στο Royal Ballet House, στο Λονδίνο. Πρόκειται για ένα έργο εμπνευσμένο και επηρεασμένο από την αισθητική του χορού, με αναφορές στην ποίηση του T. S. Eliot και το έργο του Schubert.

Με τον Wayne McGregor θα ξανασυναντιόταν άλλωστε και λίγα χρόνια αργότερα, στο πλαίσιο της συνεργασίας που γέννησε το έργο “Three Worlds: Music from Woolf Works” (2017). Πρόκειται για το score που ο Richter είχε αρχικά συνθέσει για το μπαλέτο Woolf Works, με χορογράφο τον McGregor για λογαριασμό του Royal Opera House στο Λονδίνο, με αναφορά στα 3 διασημότερα μυθιστορήματα της θρυλικής Virginia Woolf (Mrs Dalloway, Orlando και The Waves).

Τα πιο πρόσφατα έργα του Max Richter περιλαμβάνουν μια συνεργασία με την πόλη της Βόννης για τον εορτασμό της 250ης επετείου από τη γέννηση του Ludwig van Beethoven, και μια ακόμη συνεργασία με τον χορογράφο Wayne McGregor για το The National Ballet of Canada, για μια παράσταση βασισμένη στη μυθιστορηματική τριλογία “MaddΑddam”, της σπουδαίας Margaret Atwood.

Παράλληλα με όλα τα παραπάνω, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Max Richter είναι ένας δηλωμένος ακτιβιστής, γεγονός που αντανακλάται στο βαθύ ουμανιστικό πνεύμα που διατρέχει το έργο του, με τη δισκογραφία του να αποτελεί το μέσο του αγώνα του για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά το “Exiles”, που γράφτηκε το 2015 με αφορμή το τραγικό ναυάγιο στη Λαμπεντούζα όπου βρήκαν το θάνατο περισσότεροι από 800 πρόσφυγες (ανάμεσά τους και παιδιά), και το οποίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, αλλά και τα αμέσως προηγούμενα Voices & Voices 2, εμπνευσμένα από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, με τα οποία ο Richter εξέφρασε την απογοήτευσή του για την post-truth πολιτική του 21ου αιώνα, και όπου, ανάμεσα σε άλλα, ακούμε και την Eleanor Roosevelt καθώς και την ηθοποιό Kiki Layne να διαβάζουν αποσπάσματα της Διακήρυξης.
Όπως άλλωστε έχει δηλώσει και ο ίδιος, “η δημιουργικότητα συνιστά ακτιβισμό”.

Είναι σίγουρο πως η συναυλία του Max Richter θα είναι ένα από τα μοναδικά γεγονότα του φετινού συναυλιακού καλοκαιριού. Οι υπέροχες, γοητευτικές μελωδίες του θα προσφέρουν σε όλους μας μια στιγμή γαλήνης, που τόσο έχουμε ανάγκη…