Πρόλογος της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κας Λίνας Μενδώνη στον εικοστό τόμο της εκδοτικής σειράς του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της εταιρείας Lamda Development «Ο Κύκλος των Μουσείων», αφιερωμένο στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσολογγίου
Δείτε το βίντεο εδώ:
Το έτος 2021 συνιστά ένα εξαιρετικά σημαντικό ορόσημο για τον Ελληνισμό, καθώς σηματοδοτεί τη συμπλήρωση 200 ετών από την έναρξη της Επανάστασης, η οποία οδήγησε στην απελευθέρωση του Γένους και στη δημιουργία του ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας υπήρξε σκληρός και ιδιαίτερα επίπονος, σημαδεύτηκε δε επανειλημμένα από γεγονότα ηρωικά, όσο και δραματικά και τραυματικά, που σημάδεψαν ανεξίτηλα την ψυχή και τη συνείδηση όχι μόνο των επαναστατημένων Ελλήνων, αλλά ολόκληρου του πολιτισμένου κόσμου, επηρεάζοντας εντέλει καθοριστικά τη στάση του διεθνούς παράγοντα έναντι της Επανάστασης και την τελική έκβασή της. Η πολιορκία του Μεσολογγίου με την ηρωική και τραγική έξοδο των «Ελεύθερων Πολιορκημένων» υπήρξε το πλέον καθοριστικό και εμβληματικό από αυτά τα γεγονότα, καθιστώντας το Μεσολόγγι «Ιερά Πόλη» στη νεότερη ιστορία και τη συλλογική μνήμη και ταυτότητα του Έθνους.
Η ιστορία και ο πολιτισμός της ευρύτερης περιοχής της Αιτωλίας και της Ακαρνανίας, ωστόσο, δεν περιορίζονται στους νεότερους χρόνους, αλλά εκτείνονται στα βάθη του απώτερου παρελθόντος, στενά συνυφασμένες με τη στρατηγική γεωγραφική της θέση και το μοναδικό φυσικό τοπίο. Προϊόν της δυναμικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο κύριων τοπικών φύλων, Αιτωλών και Ακαρνάνων, αλλά και των σχέσεων με τους άλλους Έλληνες των γειτονικών περιοχών προς Βορρά και Νότο, οι οποίες κορυφώθηκαν ιστορικά με την ανάπτυξη του θεσμού της Συμπολιτείας ως προτύπου κοινοπολιτειακού κράτους που διατηρήθηκε έως τις μέρες μας, το εξαιρετικά πλούσιο και σύνθετο πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής περιλαμβάνει χώρους και μνημεία, ακίνητα και κινητά, όλων των κατηγοριών και ιστορικών περιόδων.
Αρχαίες πόλεις, ακροπόλεις και οχυρώσεις, ιερά, θέατρα και άλλα δημόσια και ιδιωτικά οικοδομήματα, βυζαντινά και μεταβυζαντινά κάστρα, μονές και εκκλησίες, καθώς και ένα πλήθος έργων τέχνης, αντικειμένων καθημερινής και λατρευτικής χρήσης και επιγραφών αποτελούν τα υλικά τεκμήρια ενός παρελθόντος, το οποίο αποδεικνύεται λαμπρότερο και σπουδαιότερο από αυτό που περιγράφουν οι σωζόμενες ιστορικές πηγές. Οι έρευνες δε των τελευταίων ετών στο πλαίσιο μεγάλων δημόσιων οδικών έργων έχουν φέρει στο φως ένα τεράστιο πλούτο νέων ευρημάτων, που διευρύνουν και εμβαθύνουν την ιστορική μας γνώση γύρω από τη διαχρονική εξέλιξη της μνημειακής τοπογραφίας, του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου των τοπικών πόλεων και κοινωνιών.
Η δημιουργία ενός αρχαιολογικού μουσείου κατάλληλου και άξιου να φιλοξενήσει και να αναδείξει το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής υπήρξε αίτημα και όραμα πολλών δεκαετιών, το οποίο πλέον εκπληρώνεται με την αναζωογόνηση και αξιοποίηση ενός λαμπρού και εμβληματικού οικοδομήματος της πόλης του Μεσολογγίου, του λεγόμενου «Ξενοκράτειου», που κατασκευάστηκε και λειτούργησε από τα τέλη του 19ου αιώνα ως διδακτήριο. Αναπόσπαστο τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης, συνυφασμένο με τη ζωή και της μνήμες των κατοίκων της και κηρυγμένο ως νεότερο μνημείο λόγω της αρχιτεκτονικής και ιστορικής του σημασίας, το «Ξενοκράτειο» παραχωρήθηκε από το Δήμο στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και ανακαινίσθηκε εκ βάθρων με σκοπό να λειτουργήσει ως ένας σύγχρονος μουσειακός χώρος και ως πόλος πολιτισμού για την ευρύτερη περιοχή.
Τα εγκαίνια του ολοκληρωμένου πλέον Μουσείου, στις προθήκες του οποίου θα εκτίθενται περισσότερα από 1100 αντιπροσωπευτικά ευρήματα από ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία χρονολογούμενα από τους προϊστορικούς έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους, έρχονται στην ιστορική συγκυρία της διακοσιετηρίδας από την Ελληνική Επανάσταση, ως ελάχιστος φόρος τιμής και ευχαριστήριο προς την Ιερά Πόλη, που κατέστη συνώνυμο της προσφοράς και της θυσίας στον αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία.
Ταυτόχρονα, συνεχίζοντας την μακρά, ήδη, και πολλαπλά πολύτιμη συνεισφορά τους στην πολιτιστική μας κληρονομιά, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και η εταιρεία Lamda Development έρχονται να συμπληρώσουν το αντίδωρο αυτό αφιερώνοντας στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσολογγίου τον εικοστό τόμο της εμβληματικής σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων». Μιας εκδοτικής πρωτοβουλίας εμπνεύσεως του εξαίρετου Ευάγγελου Χρόνη, που συστηματικά και αδιάλειπτα αναδεικνύει και προβάλλει με την ίδια πάντα κορυφαία επιστημονική πληρότητα και αισθητική αρτιότητα τα μεγάλα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας. Η νέα αυτή πολυτελής δίγλωσση έκδοση προικίζει το νέο Μουσείο και ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία με έναν εξαίρετο οδηγό για τον επισκέπτη, καθώς και ένα πολύτιμο εγχειρίδιο γνώσης για ειδικούς επιστήμονες, ερευνητές και εκπαιδευτικούς, αλλά και για κάθε φιλομαθή και συνειδητοποιημένο αναγνώστη.
Το δύσκολο και απαιτητικό έργο της συγγραφής του τόμου ανέλαβε να φέρει σε πέρας η πολύπειρη αρχαιολόγος και Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας Δρ Ολυμπία Βικάτου, η οποία έθεσε εξαρχής την ίδρυση του Μουσείου ως υπηρεσιακό αλλά και προσωπικό στόχο και στοίχημα, εργαζόμενη από κοινού με τα στελέχη της Υπηρεσίας μεθοδικά για τη επίτευξή του. Προς την ίδια, τους συνεργάτες της και όλους τους συντελεστές του εγχειρήματος της δημιουργίας του Μουσείου και της έκδοσης του ανά χείρας τόμου απευθύνω από καρδιάς τις ειλικρινείς ευχαριστίες και τα συγχαρητήριά μου. Θερμότατες ευχαριστίες απευθύνω, βεβαίως, και προς το Διευθύνοντα Σύμβουλο της Lamda Development κ. Οδυσσέα Αθανασίου, τη Διευθύντρια Marketing & Επικοινωνίας κα Υβέτ Κοσμετάτου και προς τον φίλτατο Ευάγγελο Χρόνη για τη διαρκή, πολύτιμη και πολύπλευρη συνδρομή τους και στα πολιτιστικά πράγματα της Χώρας.