Κάθε χρόνο στις 15 Οκτωβρίου εορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού που είναι αφιερωμένη στην προσβασιμότητα των ατόμων με προβλήματα όρασης.
Ο Φάρος Τυφλών της Ελλάδος και το Μουσείο Αφής τιμούν το 2021 την ημέρα αυτή μέσα από δράσεις επικεντρωμένες στο μείζον ζήτημα της προσβασιμότητας των ατόμων με προβλήματα όρασης και της αναγκαιότητας θεμελίωσης καλών πρακτικών και ισότιμων ευκαιριών προς αυτή την κατεύθυνση.
Την Παρασκευή 15, ανήμερα του εορτασμού και το Σάββατο 16 Οκτωβρίου, το Μουσείο θα έχει ανοιχτές τις πύλες του για το ευρύ κοινό: από τις 09.00 έως τις 16.00 και από τις 9.00 έως τις 15.00 αντίστοιχα, με δωρεάν ενημερωτικές-εκπαιδευτικές δράσεις βιωματικού χαρακτήρα. Μια ευκαιρία γνωριμίας με το μοναδικό Μουσείο Αφής και κατανόησης της σπουδαιότητας της προσφοράς του στην ισότιμη και καθολική προσβασιμότητα των μη βλεπόντων στον πλούτο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Οι επισκέπτες θα έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν ξεναγήσεις βασισμένες σε διαφορετικά εκθέματα τα οποία θα εξιστορούν μια μοναδική ιστορία της αρχαίας Αθήνας, την θεματική αφιερωμένη στα «200 χρόνια από την Επανάσταση-Ελλάδα 1821-2021» και να δοκιμάσουν την εφαρμογή Αυτόνομης Πλοήγησης ΜΑΝΤO Blind, η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» ΕΣΠΑ 2014-2020.
Η δράση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Πολιτιστικές δράσεις και προγράμματα προώθησης της καθολικής προσβασιμότητας τυφλών και ατόμων με προβλήματα όρασης στον πολιτισμό», το οποίο υλοποιεί ο φορέα μας από το Μάιο έως τον Δεκέμβριο 2021 “με την οικονομική υποστήριξη και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού”.
Δράσεις στον αρχαιολογικό χώρο Φιλίππων και στα ιστορικά γεφύρια Ζαγορίου
Αξίζει να σημειωθεί ότι τη Δευτέρα 30 Αυγούστου 2021 παιδιά από την Ευρώπη και την Ελλάδα με προβλήματα όρασης επισκέφθηκαν τον αρχαιολογικό χώρο και το Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων.
Η δράση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος ERASMUS+ και με τον τίτλο ΄΄Journey to Independence ΄΄ και σε συνεργασία με την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «ERGO CULTURE – HUMAN TRACES» και την Άτυπη Ομάδα Νέων 4YOUTH και το ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΝΤΑΞΙΣ.
Σε ορισμένα σημεία της διαδρομής πραγματοποιήθηκαν στάσεις προκειμένου τα παιδιά να αγγίξουν τις ανάγλυφες παραστάσεις και εγχάρακτες επιγραφές. Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η αντίδρασή τους, όταν με την αφή μπόρεσαν να προσδιορίσουν και να περιγράψουν με λόγια τη μορφή των παραστάσεων και να διαβάσουν τα γράμματα των επιγραφών. Η ικανοποίησή τους ήταν μεγαλύτερη στο μουσείο, αφού τους δόθηκε η δυνατότητα να αγγίξουν ορισμένα κιονόκρανα με μεγάλη προσοχή και να αναγνωρίσουν μορφές και σχήματα. Στο τέλος της επίσκεψης δανείστηκαν τα βιβλία με το σύστημα Braille, τα οποία βρίσκονται στο εκδοτήριο των εισιτηρίων, και διάβασαν τα κείμενα για τον Αρχαιολογικό Χώρο των Φιλίππων.
Από τη συζήτηση με τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς –συνοδούς προέκυψαν ορισμένες σκέψεις και προτάσεις που ίσως βοηθήσουν στη βελτίωση των συνθηκών των ανθρώπων με κινητικά και προβλήματα όρασης, όταν επισκέπτονται αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία.
Ακόμα, η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Οικομουσείο Ζαγορίου» υλοποίησε φέτος με επιτυχία το μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα «ΑΚΟΥΩ – ΑΓΓΙΖΩ –ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ» για άτομα με προβλήματα όρασης. Το πρόγραμμα, ειδικά σχεδιασμένο για άτομα με οπτική αναπηρία, επικεντρώθηκε σε μια σειρά βιωματικών δράσεων εκπαιδευτικού χαρακτήρα σε ιστορικά γεφύρια του Ζαγορίου, εναρμονισμένα με την απαράμιλλου κάλλους φύση της περιοχής, εντός των ορίων των προστατευόμενων περιοχών του Γεωπάρκου Βίκου-Αώου, ενταγμένου στη λίστα της UNESCO, και του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου.
Ως αντικείμενα μελέτης και έρευνας, επιλέχθηκαν τρία πέτρινα γεφύρια του κεντρικού Ζαγορίου, το Γεφύρι του Κόκκορου, το Γεφύρι Καλογερικό ή του Πλακίδα και το Γεφύρι του Μύλου στους Κήπους. Η επιλογή βασίστηκε στο γεγονός ότι τα γεφύρια αυτά πληρούν τα κριτήρια της εύκολης προσβασιμότητας για τα άτομα με οπτική αναπηρία και ταυτόχρονα αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της προβιομηχανικής αρχιτεκτονικής γεφυριών της περιοχής.
Με την βοήθεια τρισδιάστατων μοντέλων που απεικονίζουν τρία μνημεία πολιτισμού της περιοχής, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ατόμων με οπτική αναπηρία, οι συμμετέχοντες καλούνται να αφουγκραστούν και να γνωρίσουν την φύση και τον πολιτισμό του Ζαγορίου.
Ειδικότερα, οι δύο αυτοί περίπατοι ήταν αφιερωμένοι στις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2021, με τη φετινή θεματική, «Κληρονομιά ανοιχτή σε όλους (Heritage: All Inclusive).
Για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος το Οικομουσείο Ζαγορίου συνεργάστηκε με την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας, το Κέντρο Καινοτομίας Fab-Lab Ιωαννίνων, τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, τον κ. Δημήτρη Καραγεώργο που αναλαμβάνει την υλοποίηση του ηχοπεριπάτου στο φυσικό τοπίο του Ζαγορίου. Τον περίπατο του Σαββάτου 25 Σεπτεμβρίου 2021 στήριξε ενεργά ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεώργιος Αμυράς καθώς και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών της Β/Δ Ελλάδας και Δυτικής Ελλάδας.