Στο πλαίσιο της σταθερής συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, υπεγράφησαν δύο νέες Προγραμματικές Συμβάσεις Πολιτισμικής Ανάπτυξης, από την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου Παναγιώτη Νίκα.
Η πρώτη σύμβαση, συνολικού προϋπολογισμού 475.000,00 € και με συμβαλλόμενους φορείς το ΥΠΠΟΑ, την Περιφέρεια Πελοποννήσου, και τον Δήμο Πύλου-Νέστορος, αφορά στην αποκατάσταση και ανάδειξη του Κάστρου Μεθώνης, με την εκτέλεση υποστηρικτικών αρχαιολογικών εργασιών. Από τις 475.000 € του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, το ποσό των 195.000 € θα προέλθει από πιστώσεις του ΥΠΠΟΑ, 250.000 € από πιστώσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου,, ενώ το ποσό των 30.000 € θα προέλθει από πιστώσεις του Δήμου Πύλου – Νέστορος.
Η Λίνα Μενδώνη και ο Παναγιώτης Νίκας, υπέγραψαν επίσης Προγραμματική Σύμβαση για την ενίσχυση των δράσεων και του προγράμματος του ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας. Το ύψος της Προγραμματικής Σύμβασης, διάρκειας ενός έτους, ανέρχεται σε 135.000 €. Το ΥΠΠΟΑ θα καταβάλλει 35.000 €, η Περιφέρεια Πελοποννήσου 30.000 € και ο Δήμος Καλαμάτας 70.000 €.
Όπως δήλωσε η Λίνα Μενδώνη, «Είναι χαρά μου πάντα όταν βρισκόμαστε με τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, κ. Παναγιώτη Νίκα. Συνεργαζόμαστε πολλά χρόνια, από την εποχή που ήταν Δήμαρχος Καλαμάτας, και πραγματικά, η συνεργασία μας ήταν αποτελεσματική για το καλό της Πελοποννήσου. Σήμερα υπογράψαμε την Προγραμματική Σύμβαση για το Κάστρο της Μεθώνης με την συμβολή της Περιφέρειας, του Δήμου Πύλου-Νέστορος και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μελέτες μέσα στο 2021 ή στις αρχές του 2022. Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει προτείνει το Κάστρο της Μεθώνης ως ένα σταθμό της πολιτιστικής διαδρομής «Δίκτυο Κάστρων: Από το Βυζάντιο στην Οθωμανοκρατία», την οποία έχουμε υποβάλει ως πρόταση στο Ταμείο Ανάκαμψης. Η ωρίμανση της μελέτης αυτής είναι η προϋπόθεση για να προχωρήσουμε στο έργο αποκατάστασης του Κάστρου της Μεθώνης, που όπως είπε και ο Περιφερειάρχης, είναι ένα εμβληματικό κάστρο, από τα σημαντικότερα της εποχής του, όχι μόνο για την περιοχή της Μεσσηνίας, αλλά και ευρύτερα για την Πελοπόννησο και τη χώρα.
Επίσης, υπογράψαμε την Προγραμματική Σύμβαση για το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καλαμάτας. Είναι πολύ σημαντικό γιατί ο κ. Νίκας είναι από τους Περιφερειάρχες, που από τον Ιανουάριο του 2020 συμφώνησε μαζί μας, όταν θέσαμε την ανάγκη νέου θεσμικού πλαισίου για τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σήμερα, αυτή η πολιτική μας παίρνει σάρκα και οστά. Υπογράφουμε τη σύμβαση για ένα χρόνο, γιατί η επιλογή του ΥΠΠΟΑ είναι να αναθεωρήσουμε το θεσμικό πλαίσιο των ΔΗΠΕΘΕ άμεσα, οπότε οι επόμενες συμβάσεις να είναι πλέον τριετείς και με τη συμμετοχή όσων Περιφερειών επιθυμούν να συνεισφέρουν στην αναγέννηση του θεσμού. Όπως είναι σήμερα τα ΔΗΠΕΘΕ, αντιμετωπίζουν προβλήματα. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, πάντοτε με την συμβολή και την συνδρομή των Περιφερειών και τις αντίστοιχες υποχρεώσεις βεβαίως των ΔΗΠΕΘΕ. Συζητήσαμε με τον κ. Νίκα και μια σειρά άλλων θεμάτων που αφορούν την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Κινούμεθα πάντα, στην κατεύθυνση της απεμπλοκής προβλημάτων και τον περιμένω μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες για να προχωρήσουμε την συνεργασία μας και σε άλλα έργα. Σημειώνω, ότι στην τελευταία πρόσκληση του ΕΣΠΑ, που έβγαλε η Περιφέρεια Πελοποννήσου, συμπεριλαμβάνεται και η χρηματοδότηση της αποκατάστασης του μουσείου της Χώρας. Η καταληκτική ημερομηνία είναι 20 Απριλίου για την υποβολή του τεχνικού δελτίου. Την επόμενη εβδομάδα το ΥΠΠΟΑ και οι αρμόδιες υπηρεσίες του θα καταθέσουν το τεχνικό δελτίο, ώστε μέχρι το τέλος του 2023 να έχει ολοκληρωθεί και η αποκατάσταση του συγκεκριμένου μουσείου, το οποίο μαζί με το στέγαστρο του Ανακτόρου του Νέστορος, συνθέτουν μια πολιτιστική ενότητα, η οποία αποτελεί ένα πολύ σημαντικό αναπτυξιακό και οικονομικό πόρο για ολόκληρη τη Μεσσηνία».
Από την πλευρά του, ο Παναγιώτης Νίκας σημείωσε: «Χαίρομαι κάθε φορά που επισκέπτομαι την πιο αποτελεσματική Υπουργό Πολιτισμού. Ως αυτοδιοικητικός εδώ και 25 χρόνια, είμαι υποχρεως για το έργο που προσφέρει και κάνει η κ. Μενδώνη. Γνωρίζει το Υπουργείο καλύτερα από τον καθένα και λύνει προβλήματα. Σήμερα λύσαμε προβλήματα, τα οποία συνδέονται με την περιοχή μας. Υπογράψαμε δύο πολύ σημαντικές Προγραμματικές Συμβάσεις, η μία για το Κάστρο της Μεθώνης, ένα τοπόσημο για την Ελλάδα, το οποίο κάθε χρόνο επισκέπτονται εκατοντάδες χιλιάδες άτομα. Με τη σύμβαση που υπογράψαμε, θα κάνουμε μία μελέτη, η οποία είναι εξόχως απαιτητική, το Υπουργείο, η Περιφέρεια και με τις δικές του δυνατότητες, ο Δήμος Πύλου-Νέστορος. Χαίρομαι γιατί η Υπουργός με διαβεβαίωσε ότι το έργο θα μπει και στο Ταμείο Ανάκαμψης, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για την ολοκλήρωσή του.
Η δεύτερη σύμβαση που υπογράψαμε αφορά το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας. Τα ΔΗΠΕΘΕ χρειάζονται έναν νέο σχεδιασμό, με τη συμμετοχή και των Περιφερειών. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου στηρίζει οικονομικά το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, το μοναδικό στην Περιφέρεια. Επιθυμούμε οι παραστάσεις να παρουσιάζονται και σε άλλες πόλεις της Πελοποννήσου, εκτός της Καλαμάτας, επομένως θα προχωρήσουμε και σε άλλες συνεργασίες. Ο προγραμματισμός περιλαμβάνει και μία παράσταση για τον Καποδίστρια, κάτι που μας αφορά ιδιαίτερα. Σε περίπου δέκα ημέρες θα βρίσκομαι πάλι στην Αθήνα, ώστε να συνεχίσουμε να υπογράφουμε Προγραμματικές Συμβάσεις και να εντάσσουμε νέα έργα. Ο Πολιτισμός, είναι το βασικότερο στοιχείο και για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, πέρα από την ποιότητα της ζωής μας».
Αποκατάσταση του Κάστρου Μεθώνης
Η Προγραμματική Σύμβαση για το Κάστρο Μεθώνης, προβλέπει την εκπόνηση μελετών και την ανάθεση ερευνητικού προγράμματος, καθώς και την υλοποίηση των απαραίτητων υποστηρικτικών αρχαιολογικών εργασιών που κρίνονται απαραίτητες για την αποκατάσταση και ανάδειξη του Κάστρου Μεθώνης, με την εκτέλεση πέντε υποέργων.
Το Κάστρο Μεθώνης, έκτασης 93 στρεμμάτων, καταλαμβάνει μια μακρόστενη λωρίδα γης, που εισχωρεί περίπου 400 μ. μέσα στη θάλασσα και επικοινωνεί με την ενδοχώρα μόνο από την βόρεια πλευρά του. Η καστροπολιτεία αποτελείται από δύο τμήματα. Στα νότια απλώνεται η πόλη, που περικλείεται από απλό τείχος με πύργους σε τακτά διαστήματα. Στο νοτιότερο άκρο του κάστρου ανοίγεται η πύλη της Θάλασσας, η οποία μέσω λιθόκτιστης γέφυρας, οδηγεί στο Μπούρτζι, το επιθαλάσσιο οχυρό. Στο βόρειο τμήμα προς την ενδοχώρα, που είναι το πλέον ευπρόσβλητο, αναπτύσσεται η ακρόπολη. Τα δύο τμήματα χωρίζονται με ένα ενδιάμεσο χαμηλό τείχος ενισχυμένο με πύργους. To χερσαίο τμήμα των τειχών του κάστρου προς την ενδοχώρα προστατεύεται από ευρεία τάφρο.
Το έργο περιλαμβάνει την εκπόνηση μελετών στερέωσης και αποκατάστασης για το Δυτικό και Ανατολικό επιθαλάσσιο τείχος (πύργοι και μεταπύργια διαστήματα), τη μελέτη στερέωσης και αποκατάστασης για το επιθαλάσσιο οχυρό Μπούρτζι. Επίσης, αρχαιολογικές εργασίες (καθαρισμούς, αποχωματώσεις, διερευνητικές ανασκαφικές εργασίες, αναλύσεις δομητικών στοιχείων), καθώς και τις μελέτες για την αποκατάσταση των δύο οθωμανικών λουτρών κατά μήκος της κεντρικής διαδρομής στο εσωτερικό του κάστρου. Η Προγραμματική Σύμβαση προβλέπει επίσης, την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος για την αποκατάσταση της Ακρόπολης του Κάστρου, της διαδρομής πρόσβασης σε αυτήν και των πυλών (κεντρική πύλη, πύλη οχυρού διαδρόμου, κύρια χερσαία πύλη πλατείας Όπλων, πύλη Ακρόπολης, νότια πύλη της θάλασσας, κεντρική ανατολική πύλη της θάλασσας και ανατολική πύλη της θάλασσας).