Ο Κύκλος Chronotopia, αποτελεί μία διεθνή συνεργασία ανάμεσα στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, το Goethe-Institut Athen και το φεστιβάλ ηλεκτρονικής και πειραματικής μουσικής CTM του Βερολίνου. Μέσα από διάφορες δράσεις, φιλοδοξεί να αναδείξει τις «αντηχήσεις» ανάμεσα σε παλαιότερες και σύγχρονες μουσικές και να ενεργοποιήσει μουσικές φόρμες που προηγούνται της νεωτερικότητας δίνοντας έμφαση στην «αρχαιολογία των μέσων» και των μουσικών αρχείων.
Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2020 διοργανώθηκε το διαδικτυακό εργαστήριο ηλεκτρονικής μουσικής σύνθεσης Αντηχήσεις / Echoes, υπό την καθοδήγηση του Έλληνα καλλιτέχνη και ερευνητή Άκη Σίνου και της Γερμανίδας καλλιτέχνιδας και ερευνήτριας Anke Eckardt. Το εργαστήριο απευθυνόταν σε επαγγελματίες συνθέτες και sound artists και οι έξι συμμετέχοντες/ συμμετέχουσες επιλέχθηκαν ανάμεσα σε δεκάδες βιογραφικά από όλο τον κόσμο. Κάθε συμμετέχων/ συμμετέχουσα, μετά από έρευνα στο αρχείο του Κέντρου Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας (ΚΣΥΜΕ, Αθήνα), δημιούργησε ένα πρωτότυπο έργο ηλεκτρονικής μουσικής, που αντλεί υλικό από τη μουσική του παρελθόντος. Οι έξι πρωτότυπες μουσικές δημιουργίες θα παρουσιαστούν στο Φεστιβάλ 2021, στην Πειραιώς 260.
Πριν από τις ζωντανές παρουσιάσεις, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να συμμετάσχει στο Chronotopia Echoes / Αντηχήσεις, παρακολουθώντας μία σειρά online διαλέξεων στις 29, 30 και 31 Μαρτίου 2021. Καλεσμένοι εισηγητές είναι ο διεπιστημονικός καλλιτέχνης, ερευνητής, ιδρυτής του Κέντρου Theremin και λέκτορας στη Σχολή Τέχνης Rodchenko στη Μόσχα, Andrey Smirnov, η Senior Tutor Οπτικής Επικοινωνίας και συντονίστρια της κατεύθυνσης Πειραματική Επικοινωνία του Royal College of Art του Λονδίνου, Ελένη Ικονιάδου και ο καθηγητής του Ινστιτούτου Μουσικολογίας και Επιστήμης των Μέσων του Πανεπιστημίου Humboldt του Βερολίνου, Wolfgang Ernst.
Η παρακολούθηση των διαλέξεων είναι δωρεάν, με δηλώσεις συμμετοχής και σειρά προτεραιότητας (μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 25 άτομα). Αποστολή αιτήσεων αποκλειστικά στο: workshops@ctm-festival.de Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να αναφέρουν τίτλο της ομιλίας ή το όνομα του ομιλητή στη γραμμή θέματος. Η εγγραφή θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τα μεσάνυχτα CET την ημέρα πριν από κάθε ομιλία.
Δείτε το τρέιλερ εδώ
Οι διαλέξεις θα είναι στα αγγλικά, χωρίς δυνατότητα μετάφρασης.
29 Μαρτίου 2021, 18.00 – 19.30: Andrey Smirnov
30 Μαρτίου 2021, 18.00 – 19.30: Ελένη Ικονιάδου
31 Μαρτίου 2021, 18.00 – 19.30: Wolfgang Ernst
Αναλυτικά οι διαλέξεις:
29 Μαρτίου: Andrey Smirnov
Τίτλος: RevArsAvr: Backwards to the Future
Η διάλεξη εστιάζει στο άρθρο «Επερχόμενη επιστήμη της μουσικής και η νέα εποχή στην ιστορία της μουσικής» (1916), του πρωτοποριακού συνθέτη Arseny Avraamov (Αρσένι Αβράμοφ), ως μανιφέστο, αλλά και ως σημαντικό πρόγραμμα για τη μελλοντική δημιουργική έρευνα και τις εξελίξεις στη μουσική και τις σχετικές επιστήμες. Παρότι στη Σοβιετική Ένωση το όνομα του Arseny Avraamov και τα θεωρητικά του έργα πέρασαν στην αφάνεια, τον Ιούλιο του 1940 ένας από τους κορυφαίους Ρώσους συνθέτες, ο Mikhail Gnesin υποστήριξε το εξής: «Ο Arseny Avraamov πρέπει να αναγνωριστεί ως ιδρυτής της σοβιετικής μουσικής ακουστικής». Με τη σειρά τους οι περισσότερες ρωσικές εφευρέσεις και εξελίξεις (το Theremin, το Graphical Sound, το Rhythmicon, το ANS Synthesizer κλπ) μπορεί να θεωρηθούν ότι προέκυψαν, εμμέσως ή και άμεσα, λόγω του μανιφέστου του Arseny Avraamov.
30 Μαρτίου: Ελένη Ικονιάδου
Τίτλος: Future Chorus (Ο Χορός του μέλλοντος)
Φανταστείτε έναν Χορό από φωνές –ορισμένες ανήκουν σε ανθρώπους, άλλες σε ζώα ή σε μηχανές– να καταφθάνουν από έναν άγνωστο χώρο και χρόνο για να ερμηνεύσουν έναν θρήνο. Οι θρήνοι είναι ακραίες εκφράσεις πένθους που παρουσιάζονται με τη μορφή τραγουδιού ή ποιήματος. Στην αρχαία τραγωδία, ο Χορός στρέφεται συνήθως στο παρελθόν, διατρέχοντας την ιστορία προς αναζήτηση μιας προγενέστερης πράξης, που θα επιτρέψει τη νοηματοδότηση του παρόντος. Εν προκειμένω, ο Χορός πραγματοποιεί ένα ταξίδι στην ιστορία όχι για να διδαχθεί από αυτή, αλλά για να επιχειρήσει μια επανεγγραφή της μέσα από την οπτική εκείνων των φωνών που είχαν αποσιωπηθεί από το αρχείο.
31 Μαρτίου: Wolfgang Ernst
Where “time” takes “place”
Media-Archaeological Thoughts on the (Musical) Topologization of Chrónos in the Archive, and as (Sonic) Technológos
Το «χρονοτοπικό» ερώτημα
Παραλλάσσοντας τον τίτλο του εμβληματικού μυθιστορήματος του Μαρσέλ Προυστ Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο και επιχειρώντας ένα λογοπαίγνιο με τον όρο Chronotopia (Χρονοτοπία), η εν λόγω διάλεξη θέτει καταρχάς το εξής ερώτημα: Πού λαμβάνει χώρα ο «χρόνος» και σε ποιο βαθμό το μέσο της τηλεδιάσκεψης καθορίζει την επικοινωνιακή μας συνύπαρξη; Στη συνέχεια επιχειρείται μία επαναδιατύπωση του όρου «chronotope» (χρονοτόπος), αντλώντας από το κομβικό κείμενο του Μισέλ Φουκώ Of Other Spaces, καθώς και μια συγκριτική ανάλυση των εννοιών «μουσικό αρχείο» (musical archive) και «ηχητική καταγραφή» (sonic recording) στο πλαίσιο του ΚΣΥΜΕ, ως θεσμού και ως αρχείου. Τέλος, η διάλεξη εξετάζει τον βαθμό απομάκρυνσής μας από τον χρόνο.