O Ντον Τζοβάννι του Μότσαρτ είναι η πρώτη από τις διεθνείς συμπαραγωγές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που ήταν προγραμματισμένο να δημιουργηθεί και να κάνει πρεμιέρα στην Αθήνα και στη συνέχεια να ταξιδέψει και να παρουσιαστεί στα άλλα δύο λυρικά θέατρα που συμμετέχουν στη συμπαραγωγή. Λόγω της πανδημίας, η παραγωγή δεν παρουσιάστηκε σε κοινό, όμως βιντεοσκοπήθηκε στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και θα παρουσιαστεί σε πρώτη παγκόσμια μετάδοση από την GNO TV. Η παράσταση θα είναι διαθέσιμη στο nationalopera.gr/GNOTV από τις 14 Φεβρουαρίου 2021. Στη συνέχεια, όπως είναι προγραμματισμένο, θα παρουσιαστεί στο Γκαίτεμποργκ εντός του 2021 και στην Κοπεγχάγη το 2022.
Η παραγωγή του Ντον Τζοβάννι και η GNO TV υλοποιήθηκαν με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) [www.SNF.org] για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ένα από τα σπουδαιότερα ορόσημα του οπερατικού ρεπερτορίου, ο Ντον Τζοβάννι αποτελεί πρόκληση τόσο για τους τραγουδιστές της όπερας όσο και για τη δημιουργική ομάδα που καλείται να τον αποδώσει σκηνικά. Η εξαιρετικά ευρηματική μουσική του Μότσαρτ αποδίδει όλες τις όψεις της πορείας του ανθρώπου που τα βάζει με τον Θεό και παίρνει την τύχη στα χέρια του και καταφέρνει να συνδέσει τον κόσμο των ευγενών με τους κωμικούς χαρακτήρες με τρόπο πρωτόγνωρο. Στο εμβληματικό αυτό έργο τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται, αφού η αμφισημία διαπερνά το ποιητικό κείμενο αλλά και τη μουσική. Η υπόθεση αφορά τις ερωτικές περιπέτειες του ακόλαστου Ισπανού ευγενούς Ντον Τζοβάννι. Σε μια από αυτές, αποπειράται να βιάσει την Ντόννα Άννα. Προσπαθώντας να διαφύγει, σκοτώνει τον πατέρα της, ο οποίος επιστρέφει από τον κόσμο των νεκρών προκειμένου να πάρει εκδίκηση. Καθώς ο Ντον Τζοβάννι δεν μετανοεί για όσα έχει πράξει, οδηγείται στην Κόλαση.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της νέας παραγωγής του Ντον Τζοβάννι δημιουργήθηκαν εξ ολοκλήρου στα κατασκευαστικά εργαστήρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, οι πρόβες πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2020 στις αίθουσες δοκιμών της ΕΛΣ και η παράσταση βιντεοσκοπήθηκε στα μέσα Δεκεμβρίου στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος. Η βιντεοσκόπηση της παραγωγής έγινε με οκτακάμερο σύστημα τελευταίας τεχνολογίας και ειδική κινηματογραφική σκηνοθεσία, προκειμένου να προσφέρει μια υψηλή εμπειρία θέασης και ακρόασης στον θεατή. Η παράσταση θα παρουσιαστεί στην GNO TV με δυνατότητα επιλογής υποτίτλων σε ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά.
Τη μουσική διεύθυνση της παραγωγής υπογράφει ο Αυστραλός αρχιμουσικός Ντάνιελ Σμιθ, τη σκηνοθεσία ο Τζων Φούλτζεϊμς, συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντούμε τους διακεκριμένους Έλληνες μονωδούς Τάση Χριστογιαννόπουλο, Βασιλική Καραγιάννη, Γιάννη Χριστόπουλο, Πέτρο Μαγουλά, Άννα Στυλιανάκη, Τάσο Αποστόλου, Νίκο Κοτενίδη και Χρύσα Μαλιαμάνη.
O Τζων Φούλτζεϊμς είναι καλλιτεχνικός διευθυντής της Βασιλικής Όπερας της Δανίας, ενώ υπήρξε αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου και ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της πρωτοποριακής βρετανικής καλλιτεχνικής ομάδας The Opera Group. Έχει σκηνοθετήσει στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα του πλανήτη, όπως η Σκάλα του Μιλάνου, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Ρεάλ της Μαδρίτης, το Λισέου της Βαρκελώνης, το Σατλέ στο Παρίσι κ.ά.
Ο σκηνοθέτης, ο οποίος τοποθετεί τη δράση της όπερας σε ένα σημερινό ξενοδοχείο, στον μικρόκοσμο μιας πόλης όπου το ιδιωτικό γίνεται δημόσιο και ο χρόνος παραμονής είναι περιορισμένος, σημειώνει: «Ο Ντον Τζοβάννι είναι μια όπερα που διαρκεί στον χρόνο επειδή είναι πολύπλευρη· έχει πολύ χιούμορ και σπουδαία θεατρικά σκηνικά, όλα ενταγμένα μέσα σε μια σκοτεινή ιστορία μυστηρίου για έναν αποπλανητή που κάποιος πρέπει να τον σταματήσει. Είναι ένα έργο για το πώς ζούμε μαζί στην κοινωνία και, όπως συμβαίνει πάντα με την όπερα, για το πώς αντιμετωπίζουμε τον θάνατο. Η κορύφωσή του έγκειται στον πολυαναμενόμενο θάνατο του ίδιου του Ντον Τζοβάννι, καθώς προτιμάει τον θάνατο, ακόμα και την Κόλαση, από το να απαρνηθεί το ποιος είναι. Ο θάνατός του είναι μια έκφραση της τάξης που επανεπιβεβαιώνει την ισχύ της έναντι της αχαλίνωτης ελευθερίας που εκείνος αντιπροσωπεύει».
Για την εντυπωσιακή σκηνική απόδοση του έργου συνεργάστηκαν με τον Φούλτζεϊμς η Αϋλίν Μπόζοκ ως συνεργάτιδα σκηνοθέτρια, ο Ντικ Μπερντ στα εντυπωσιακά σκηνικά που εικονοποιούν όλες τις όψεις ενός ξενοδοχείου πόλης, η Άνμαρι Γουντς που υπογράφει τα σύγχρονα κοστούμια, η Μαξίν Μπρέιαμ στη χορογραφία, η Φαμπιάνα Πιτσόλι στους φωτισμούς και οι Ουίλ Ντιουκ και Νταν Τρέντσαρντ στον σχεδιασμό και τον προγραμματισμό των βιντεοπροβολών.
Ο Ντον Τζοβάννι ακούστηκε για πρώτη φορά στις 29 Οκτωβρίου 1787 στην Πράγα, στο Θέατρο των Τάξεων –σημερινό Θέατρο Τυλ–, το οποίο το 1848 προσαρτήθηκε στο Εθνικό Θέατρο. Για την πρεμιέρα της όπερας στη Βιέννη (7 Μαΐου 1788), ο Μότσαρτ προσάρμοσε την παρτιτούρα στους νέους τραγουδιστές, συνέθεσε επιπροσθέτως ορισμένα μουσικά μέρη και αφαίρεσε άλλα. Ο Ντον Τζοβάννι περιελήφθη στο ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στις 30 Μαρτίου 1962 σε μουσική διεύθυνση του Αντίοχου Ευαγγελάτου με τον Κώστα Πασχάλη στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη νέα συμπαραγωγή της ΕΛΣ η όπερα δίδεται στην αρχική εκδοχή της Πράγας.
Ταυτότητα παράστασης
Ντον Τζοβάννι
Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ
Από τις 14 Φεβρουαρίου 2021 στην GNO TV
Μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με την Όπερα του Γκαίτεμποργκ & τη Βασιλική Όπερα της Δανίας
Βιντεοσκοπήθηκε στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στις 10, 12 και 15 Δεκεμβρίου 2020
Μουσική διεύθυνση Ντάνιελ Σμιθ
Σκηνοθεσία Τζων Φούλτζεϊμς
Συνεργάτιδα σκηνοθέτρια Αϋλίν Μπόζοκ
Σκηνικά Ντικ Μπερντ
Κοστούμια Άνμαρι Γουντς
Χορογραφία Μαξίν Μπρέιαμ
Φωτισμοί Φαμπιάνα Πιτσόλι
Σχεδιασμός βιντεοπροβολών Ουίλ Ντιουκ
Προγραμματιστής βιντεοπροβολών Νταν Τρέντσαρντ
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Ντον Τζοβάννι Τάσης Χριστογιαννόπουλος
Ντόννα Άννα Βασιλική Καραγιάννη
Ντον Οττάβιο Γιάννης Χριστόπουλος
Διοικητής Πέτρος Μαγουλάς
Ντόννα Ελβίρα Άννα Στυλιανάκη
Λεπορέλλο Τάσος Αποστόλου
Μαζέττο Νίκος Κοτενίδης
Tσερλίνα Χρύσα Μαλιαμάνη
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ
* Στην παράσταση εμφανίζονται γυμνά σώματα.
Για τη μετάδοση του Ντον Τζοβάννι από την GNO TV προπωλούνται εισιτήρια.
H προπώληση ξεκινά την Τρίτη 2 Φεβρουαρίου 2021. Πληροφορίες: Ταμεία ΕΛΣ 2130885700