Η πλατφόρμα πολιτισμού του

Κρητική-Αναγέννηση

Δημοσιεύτηκε: 23.09.2020 | Μουσική

Κρητική Αναγέννηση online από την Εθνική Λυρική Σκηνή

Από το Ναό των Αγίων Αποστόλων Σολάκη, Αρχαία Αγορά στις 27 Σεπτεμβρίου 2020 στις 20.00

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ ΣΤΑ SOCIAL MEDIA

Επτά εμβληματικά έργα του Φραγκίσκου Λεονταρίτη από την Κρητική Αναγέννηση, καθώς και από ένα έργο των Ορλάντο ντι Λάσσο και Φραγκίσκου ντε Λάουντις, ερμηνεύουν τρεις διακεκριμένοι μουσικοί, ο Δημήτρης Κούντουρας (φλάουτο με ράμφος), ο Ηλίας-Ίων Λιβιεράτος (βιολί, βιόλα) και ο Δημήτρης Τίγκας (βιολόνε) στον αύλειο χώρο αλλά και εντός του βυζαντινού ναού των Αγίων Αποστόλων στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας.


Η μουσική: Στην πλούσια, κοσμοπολίτικη και συναρπαστική βενετσιάνικη μουσική ζωή της Αναγέννησης έρχεται, στη δεκαετία του 1540, να προστεθεί ένας Κρητικός καθολικός μουσικός, ο Φραγκίσκος Λεονταρίτης (1518-1572). Γεννημένος στον Χάνδακα –το σημερινό Ηράκλειο–, έπαιζε εκκλησιαστικό όργανο και υπήρξε επίσης τραγουδιστής και συνθέτης, ενώ σχετίστηκε με τον καθεδρικό ναό του Αγίου Τίτου της πόλης του. Αναζήτησε μια καλύτερη τύχη στην Ιταλία, αρχικά στη Ρώμη κι έπειτα στη Βενετία. Υπήρξε τραγουδιστής στην περιβόητη Βασιλική του Αγίου Μάρκου ενώ έγραψε θρησκευτική και κοσμική μουσική στο περίτεχνο βενετσιάνικο πολυφωνικό ιδίωμα του Cinquecento. Βρέθηκε στην αυλή του Μονάχου μετά από πρόσκληση του δούκα Αλβέρτου Ε΄, όπως κι ένας άλλος Έλληνας μουσικός της εποχής, o Φραγκίσκος ντε Λάουντις. H επιλογή έργων του Λεονταρίτη κατεξοχήν μαζί με συνθέσεις άλλων μουσικών της εποχής αναδεικνύει το μουσικό πλαίσιο στο οποίο έδρασε και δημιούργησε, τόσο στη Βενετία όσο και στο Μόναχο. Οι δύο τρίφωνες καντσονέτες του Λεονταρίτη αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα της κοσμικής αυτής ελαφριάς και ιδιαίτερα αγαπητής φόρμας που ονομάστηκε ναπολιτάνικη καντσονέτα. Το θρησκευτικό του έργο αντιπροσωπεύεται άξια από δύο μέρη λειτουργίας του –«Agnus Dei» και «Kyrie eleison»– σε ένα πιο αυστηρό και σύνθετο ομοιογενές πολυφωνικό ύφος. Το πρόγραμμα συμπληρώνεται από ένα κοσμικό περιπαιχτικού ύφους τραγούδι του μεγάλου Γαλλοφλαμανδού Ορλάντο ντι Λάσσο, ο οποίος σημάδεψε τη μουσική ζωή της αυλής του Μονάχου, και από μια καντσονέτα του συνθέτη και βιρτουόζου κορνετίστα Φραγκίσκου ντε Λάουντις. Τέλος, η επιλογή μιας ενόργανης απόδοσης αυτών των φωνητικών συνθέσεων προτείνει μια διαφορετική ακρόαση εστιασμένη στην ανάδειξη της αντιστικτικής γραφής και στην καθαρότητα της φόρμας.

Η αρχιτεκτονική: Ο βυζαντινός ναός των Αγίων Αποστόλων του Σολάκη βρίσκεται στη νοτιοανατολική γωνία της Αρχαίας Αγοράς της Αθήνας και χρονολογείται από το τελευταίο τέταρτο του 10ου αιώνα μ.Χ. Οικοδομήθηκε πάνω στα θεμέλια ενός Νυμφαίου του 2ου αιώνα μ.Χ. Ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου τετράκογχου ναού. Το προσωνύμιο Σολάκη οφείλεται πιθανώς στην ευκατάστατη οικογένεια Σολάκη της Αθήνας, η οποία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας χρηματοδότησε την αποκατάσταση του ναού. Κατά τη διετία 1954-1956 έγιναν εργασίες αναστήλωσης και επαναφοράς του μνημείου στην αρχική του μορφή.

Πρεμιέρα: 27 Σεπτεμβρίου 2020 στις 20.00, στο nationalopera.gr, στο Facebook και το YouTube της ΕΛΣ, καθώς και στο digitalculture.gov.gr | θα παραμείνει online έως 27/10