Οι Θερμοπύλες αποτελούν διαχρονικά πανανθρώπινο σύμβολο των αξιών της ελευθερίας, του ηρωισμού και της αυτοθυσίας. Με αφορμή το επετειακό έτος «Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020» για τη συμπλήρωση 2.500 ετών από τη διεξαγωγή των αντίστοιχων μαχών, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας παρουσιάζει τις ακόλουθες επετειακές εκδηλώσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν στο Κάστρο της Λαμίας και στον αρχαιολογικό χώρο των Θερμοπυλών (Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Δήμου Λαμιέων και εγκαταστάσεις του ΥΠΠΟΑ πλησίον του Κολωνού). Αναλυτικότερα, οι εκδηλώσεις αφορούν:
-Έκθεση φωτογραφίας με τίτλο: «Ο Μαρινάτος στις Θερμοπύλες»
Η έκθεση έχει ως θέμα το χρονικό της ανασκαφής, που διενεργήθηκε από τον Καθηγητή Σπυρίδωνα Μαρινάτο (1901-1974) στις Θερμοπύλες το καλοκαίρι του 1939 και είχε ως αποτέλεσμα την ανακάλυψη σημαντικών στοιχείων σχετικά με τη φημισμένη μάχη, που διεξήχθη εκεί μεταξύ Ελλήνων και Περσών το 480 π.Χ. Μέσα από τρεις θεματικές ενότητες αδημοσίευτων αρχαιολογικών φωτογραφιών από το προσωπικό αρχείο της Καθηγήτριας Ναννούς Μαρινάτου, κόρης του πρωτοπόρου Έλληνα Αρχαιολόγου, επιχειρείται η ανασύνθεση του αρχαιολογικού τοπίου των Θερμοπυλών και αναδεικνύονται άγνωστες πτυχές της ανασκαφής
Έναρξη έκθεσης: 25 Σεπτεμβρίου 2020
Ώρες λειτουργίας: 09:00 – 17:00
-Παρουσίαση δύο προπλασμάτων (μακέτες) με τίτλο: «Τοπογραφία Θερμοπυλών και η έκβαση της μάχης του 480 π.Χ.».
Η περιοχή των Θερμοπυλών έχει δραματικά αλλάξει από την αρχαιότητα, εξαιτίας των προσχώσεων του Σπερχειού ποταμού και των παραποτάμων του. Η μεγάλη αυτή αλλαγή του τοπίου, γίνεται κατανοητή στον επισκέπτη από τα στοιχεία του
προπλάσματος 1, στο οποίο παρουσιάζεται σε κλίμακα 1:10.000 η τοπογραφία της ευρύτερης περιοχής των Θερμοπυλών και η σύγχρονη γεωμορφολογία του χώρου σε σχέση με την αρχαιότητα. Στο πρόπλασμα 2 (κλ. 1:2000) παρουσιάζεται το μεσαίο στενό και επισημαίνεται η έκβαση της μάχης του 480 π.Χ. Τα προπλάσματα (μακέτες) δημιουργήθηκαν με βάση τα γεωμορφολογικά δεδομένα της περιοχής και τις σχετικές περιγραφές των γραπτών πηγών. Τα προπλάσματα εκτίθενται στον αρχαιολογικό χώρο Θερμοπυλών (στις εγκαταστάσεις του ΥΠΠΟΑ, πλησίον Κολωνού).
-Έκθεση έργων χαρακτικής με τίτλο: «Θερμοπύλες: Απεικονίσεις του τοπίου σε έργα χαρακτικής, 16ος – 19ος αι.».
Τα ταξίδια του Δυτικού κόσμου προς τους Αγίους Τόπους και οι δρόμοι του εμπορίου προς την Ανατολή, έφεραν σε επαφή τους Ευρωπαίους με τον Τουρκοκρατούμενο Ελληνισμό και το αρχαίο παρελθόν του. Περιηγητές και ταξιδιώτες, όπως οι Ed. Dodwell, Ed. D. Clarke, F. C. Pouqueville, ο Νέος Ανάχαρσις και άλλοι, μετουσίωσαν τις ταξιδιωτικές τους εμπειρίες σε έργα χαρακτικής, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν εκείνα που απεικονίζουν τον τόπο της ανυπέρβλητης ανδρείας, του χρέους και της αυτοθυσίας, τις Θερμοπύλες. Τριάντα και πλέον έργα, χαραγμένα σε μέταλλο, λίθο και ξύλο, συνιστούν μια αόρατη κλωστή που δένει την ιστορική μνήμη με τον τόπο και τον άνθρωπο και γεφυρώνει το παρόν με το παρελθόν, μέσα από τον περιηγητικό διάλογο Ανατολής- Δύσης, ως έκφραση, γνώση, ή όραμα. Η έκθεση διαρθρώνεται σε τέσσερεις θεματικές ενότητες με μυθολογικό (θάνατος Ηρακλή), τοπιογραφικό (χάρτες τοπία) και ταφικό/ηρωικό (μνημείο Λεωνίδα) περιεχόμενο. Τα έργα διέθεσε στην Εφορεία για τους σκοπούς της έκθεσης το εργαστήριο Χαρακτικής του κ. Ηλία Κουβέλη.
Έναρξη εκθέσεων: 25 Σεπτεμβρίου 2020
Ώρες λειτουργίας: 09:00 – 15:00
-Επιστημονική ημερίδα με τίτλο: «Θερμοπύλες 480 π.Χ. – 2020 μ.Χ.»
Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στη συνεδριακή αίθουσα του Κάστρου Λαμίας, την Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2020, με ώρα έναρξης: 10:00 και λήξη στις 17:00. Στη θεματολογία της ημερίδας περιλαμβάνονται θέματα για τον αρχαιολογικό χώρο και τα μνημεία, για την παλαιογεωγραφία και την αρχαία τοπογραφία, τη διαχρονική σημασία των Θερμοπυλών ως σημείο αγώνων υπεράσπισης της ελληνικής ανεξαρτησίας, των διαδραματισθέντων στο χώρο ιστορικών γεγονότων από τους αρχαίους έως τους νεώτερους χρόνους.
-«Ηρόδοτος Δραματικός: Θερμοπύλες». Μετά το πέρας της ημερίδας, στον ίδιο χώρο, θα παρουσιαστεί η θεατρική παράσταση, η οποία αναβιώνει, σε δραματοποιημένη μορφή, την εποποιία των Θερμοπυλών, όπως την κατέγραψε ο “πατέρας της ιστορίας” Ηρόδοτος.
27 Σεπτεμβρίου στις 17.00
Συντελεστές:
Κείμενο: Γιάννης Λιγνάδης
Ερμηνεύουν: Δημήτρης Λιγνάδης, Αλεξάνδρα Αϊδίνη
Στο πιάνο επί σκηνής: Μάνος Κιτσικόπουλος
Αρχαιολογική τεκμηρίωση: Ανδρονίκη Μακρή